Verloskundige: wat doet deze allemaal?

Wat is een verloskundige?

Een verloskundige is iemand die je begeleidt rondom je zwangerschap en bevalling. Ze houdt jouw gezondheid en die van je baby in de gaten. Hiervoor kom je regelmatig langs op de verloskundigenpraktijk. Ook staat ze telefonisch voor je klaar wanneer je je zorgen maakt om jezelf of om je kindje in je buik. Wanneer het tijd is om te gaan bevallen, staat je verloskundige aan je zij voor advies en begeleiding.

Verloskundige en zwanger worden

Als je zwanger wil worden, kan je naar het kinderwensspreekuur. Tijdens dit spreekuur vertelt de verloskundige hoe je de kans op een gezond kind kan vergroten. Ook geeft ze een inschatting van de risico’s op mogelijke problemen of afwijkingen. Niet iedere verloskundigenpraktijk heeft een kinderwens spreekuur. Je kan hiervoor op de websites kijken van de verloskundigenpraktijken bij jou in de buurt. Ook kan je ze even bellen.

Eerste afspraak bij de verloskundige

Wanneer je weet dat je zwanger bent, kan je een afspraak maken met een verloskundige. De eerste afspraak is meestal tussen week 8 en week 10 van je zwangerschap.

Tijdens de eerste afspraak berekent de verloskundige aan de hand van jouw laatste menstruatie hoe lang je ongeveer zwanger bent. Ook bepaalt ze de voorlopige uitgerekende datum. Tijdens de termijnecho kan je zwangerschapsduur met meer zekerheid worden bepaald. Wanneer het nodig is, past de verloskundige na deze echo de uitgerekende datum aan.

Ook meet de verloskundige bij de eerste afspraak je bloeddruk op. Ze neemt bloed bij je af voor onderzoek of geeft je hier een verwijzing voor. Sommige verloskundigen wegen je om bij te houden hoeveel je aankomt of afvalt. Soms vraagt ze je om wat urine in te leveren. Er kan dan gekeken worden of er suiker of eiwit in zit. Suiker in je urine kan een teken zijn van zwangerschapsdiabetes.

Vragen tijdens eerste afspraak

Tijdens de eerste afspraak stelt de verloskundige veel vragen. Deze vragen gaan onder andere over erfelijke ziektes in jouw familie en de familie van de biologische vader van je baby. Het is daarom handig als hij tijdens het eerste gesprek aanwezig is, maar dit is niet verplicht.

Verder stelt de verloskundige persoonlijke vragen, bijvoorbeeld of je nare seksuele ervaringen hebt meegemaakt. De verloskundige weet dan of ze hier misschien rekening mee moet houden tijdens inwendige onderzoeken. Ze vraagt dit dus met een doel, maar je bent zeker niet verplicht hier (uitgebreid) antwoord op te geven.

Bezoeken aan de verloskundige tijdens je zwangerschap

Tijdens je zwangerschap bezoek je de verloskundige meestal tien tot veertien keer. In het begin is dit ongeveer één keer per vier weken, later één keer per twee weken. Vanaf week 36 ga je iedere week langs. De verloskundige houdt in de gaten of je gezond blijft en of jij je ook goed blijft voelen. Ze geeft voorlichting over de zwangerschap en bijbehorende kwalen. Daarnaast geeft ze advies over onder andere voeding en leefstijl.

Ook houdt de verloskundige in de gaten of je kindje zich goed ontwikkelt in de baarmoeder. Dit doet ze door aan je buik te voelen en naar het hartje van je baby te luisteren. Ze geeft informatie over prenatale screening en ze bespreekt de voor- en nadelen hiervan. Ook bereidt de verloskundige je voor op de bevalling en bespreekt ze met je hoe en waar je wil bevallen. De verloskundige kan mogelijke problemen herkennen. Als het nodig is, verwijst ze je door naar een gynaecoloog.

Wanneer verloskundige bellen?

Tijdens kantooruren kan je de verloskundige bellen met vragen die niet meteen haast hebben. Bijvoorbeeld als je je afvraagt of je nog naar de sauna kan. Ook is het goed om bij de volgende klachten te bellen:

• Je verliest een beetje bloed.
• Je voelt je kindje minder bewegen.
• Bij lichte koorts (je temperatuur is tussen de 37,5 en 39 graden).
• Je moet erg veel overgeven.
• Je hebt veel hoofdpijn of ziet wazig.

Bel gelijk de verloskundige (ook buiten kantooruren) bij de volgende klachten:

• Je denkt dat je vliezen gebroken zijn vóór 37 weken.
• Vóór 37 weken heb je weeën.
• Je verliest veel bloed.
• Je hebt meer dan 39 graden koorts.

De verloskundige bij de bevalling

Als je tussen week 37 en week 42 van je zwangerschap bevalt en alles goed gaat, begeleidt de verloskundige je bevalling. Beval je vóór week 37 of na week 42 en/of is er sprake van een medisch reden om in het ziekenhuis te bevallen? Dan gebeurt dit onder begeleiding van een gynaecoloog.

Wanneer verloskundige bellen bij weeën?

Als de weeën beginnen, kan je de verloskundige (laten) bellen. Ze vraagt je onder andere naar de tijd tussen de weeën. Met die informatie besluit ze of ze al komt of nog even wacht. Sommige verloskundigen vragen je te wachten met bellen tot er een afgesproken tijd tussen de weeën zit of tot de weeën een afgesproken tijd duren.

Heb je aangegeven dat je in het ziekenhuis wil bevallen? Dan bekijkt de verloskundige na binnenkomst bij jou of er nog voldoende tijd is om naar het ziekenhuis te gaan. En zo ja, of het al tijd is om naar ziekenhuis te gaan. Als dit niet meer mogelijk is of als je thuis wil bevallen, zorgt de verloskundige dat alles wordt klaargezet voor een thuisbevalling.

Wanneer je niet voor de eerste keer bevalt, gaat je bevalling vaak sneller. Dan vraagt de verloskundige je om eerder te bellen. Ook wanneer je bevalling begint met het breken van de vliezen gelden er andere belinstructies. Lees meer over de verschillende belinstructies.

Ondersteuning rondom de geboorte

De verloskundige houdt tijdens de bevalling jouw gezondheid en die van je baby in de gaten. Wanneer het nodig is, grijpt ze in. Ze ondersteunt en begeleidt je bij het opvangen van de weeën en geeft aanwijzingen bij het persen. Zijn er problemen of dreigen deze te komen? Dan belt de verloskundige voor advies naar een gynaecoloog. Ze kan dan besluiten dat het beter is dat je (toch) in het ziekenhuis bevalt.

Na de bevalling controleert de verloskundige de gezondheid van je baby. Ze bepaalt hierbij de Apgar-score. Ook controleert ze jouw gezondheid en kan ze je hechten als dat nodig is.

Verloskundige controle in de kraamperiode

In de eerste zeven tot tien dagen na de bevalling komt de verloskundige een of meerdere keren bij je thuis voor controle en begeleiding. Ze helpt je bij het herstellen van de bevalling op lichamelijk en mentaal gebied. Ze controleert je bloeddruk, vraagt naar bloedverlies en voelt of je baarmoeder weer netjes krimpt. Ook heeft ze een belangrijke rol in het herkennen van mogelijke lichamelijke of psychische problemen bij jou of je pasgeboren baby.

Ook de kraamverzorgende houdt jouw gezondheid en die van je baby in de gaten. Ziet deze (mogelijke) problemen? Dan bespreekt je kraamverzorgende dit met de verloskundige. Deze beslist dan of en wat er moet gebeuren.

Ongeveer zes weken na de bevalling heb je een laatste, afsluitende controle bij de verloskundige. Tijdens deze controle bespreek je hoe de zwangerschap en bevalling zijn gegaan en hoe je het hebt ervaren. Ook kan je vragen stellen. Zijn er problemen geweest? Dan vertelt de ze je of dit gevolgen kan hebben voor een volgende zwangerschap en zo ja, welke.

Hoe kies je een verloskundige?

Bij de meeste verloskundigenpraktijken werken meerdere verloskundigen. Je weet van tevoren niet wie bij je bevalling aanwezig kan zijn. Daarom is het belangrijk om een praktijk te zoeken die bij je past. In Nederland hebben alle verloskundigen dezelfde hbo-opleiding gevolgd. Ook moeten alle praktijken dezelfde regels volgen. Het is daarom goed om vooral te letten op de manier van werken en de sfeer binnen een praktijk.

Je huisarts kan je helpen bij het vinden van een goede verloskundigenpraktijk in de buurt. Ook kan je vrienden, vriendinnen en kennissen in de omgeving vragen naar hun ervaringen. Tot slot kan je natuurlijk ook een hoop te weten komen via internet.

Kosten verloskundige

De controles bij een verloskundige worden helemaal vergoed vanuit het basispakket van je zorgverzekering. Ook de begeleiding tijdens je zwangerschap, bevalling en kraamperiode vallen hieronder. Dit gaat niet af van je eigen risico.

Let op: dit is de tijd van het jaar dat je kan overstappen van zorgverzekering. Tijdens je zwangerschap heb je andere zorgkosten. Daarom is het verstandig om nu goed naar je zorgverzekering te kijken. Lees hier alles over in het artikel zorgverzekering en je zwangerschap. Je kan zorgverzekeringen bijvoorbeeld vergelijken bij Independer.