Omgaan met een stilgeboren kindje

Het rouwen om een stilgeboren kindje

Het verlies van je kindje bij de geboorte is erg heftig. Naast het herstel dat bij een bevalling hoort, moet je ook afscheid nemen. Je kan allerlei emoties voelen, zoals verdriet, boosheid, machteloosheid en onbegrip. Ook een gevoel van leegte of juist het afwezig zijn van emoties kan erbij horen. Er kunnen ook allerlei gevoelens door elkaar lopen.

Er is geen handleiding om met het verlies van je baby om te gaan. Dit is voor iedereen ook anders. Probeer in ieder geval lief te zijn voor jezelf en geef je gevoelens de ruimte. Wat er ook door je heen gaat, het mag er zijn. Uiteindelijk weet jij zelf het beste waar je behoefte aan hebt.

Hulp bij omgaan met rouw

Rouw duurt meestal lang. Verschillende emoties wisselen elkaar af en het kan soms voelen alsof je gek wordt. Het kan lastig zijn om er met anderen over te praten. Zeker als zij niet hetzelfde hebben meegemaakt. Hierdoor voelt het misschien alsof niemand je echt begrijpt. Probeer om je gevoelens serieus te nemen en stop ze niet weg.

Het lijkt nu onmogelijk, maar uiteindelijk lukt het waarschijnlijk om je leven weer op te pakken. Er komt zelfs een moment dat je weer wat plezier krijgt in dingen. Hoewel je je dat nu niet kan voorstellen.

Heb je het gevoel dat je er niet alleen uitkomt? Of zoek je regelmatig troost in verdovende middelen? Dan is het verstandig om hulp te zoeken. Een praktijkondersteuner of psycholoog kan je leren om het verlies van je baby een plek te geven. Ook kan hij of zij je ondersteunen bij het omgaan met je verdriet. Je huisarts kan je doorverwijzen naar zo iemand. Deze gesprekken worden meestal door je zorgverzekering vergoed.

De rol van je partner

Als je een partner hebt, ga je samen door deze moeilijke tijd heen. Dit kan heel prettig zijn, omdat je steun aan elkaar hebt. Het kan ook juist extra moeilijk zijn. Niet iedereen gaat op dezelfde manier om met verdriet. Als jullie hierin verschillen, kan dat botsen. Hierdoor is het soms lastig om steun bij elkaar te vinden. Het verlies van een kindje heeft invloed op je relatie. Dit hoeft niet erg te zijn, zolang jullie goed met elkaar in gesprek blijven.

Probeer open naar elkaar te blijven en respecteer elkaars gevoelens. Merk je dat je er samen moeilijk uitkomt? Dan kan een psycholoog of relatietherapeut helpen. Vaak zijn er maar een paar gesprekken nodig om elkaar weer te begrijpen en met elkaar te kunnen praten.

Omgaan met schuldgevoelens

Veel ouders hebben last van een schuldgevoel als hun kindje overlijdt. Je kan je afvragen of je iets verkeerd hebt gedaan. Probeer deze gedachte los te laten. Een stilgeboren kindje is vrijwel nooit jouw schuld. Worstel je hier erg mee, praat dan eens met je verloskundige. Deze heeft jou begeleid tijdens je zwangerschap en kan je waarschijnlijk geruststellen.

De geboorte van een stilgeboren kindje

Wanneer je al weet dat je kindje stil geboren wordt, is bevallen extra zwaar en verdrietig. Toch adviseert je arts meestal om te kiezen voor een natuurlijke bevalling in het ziekenhuis. Een keizersnede wordt meestal afgeraden, omdat dit extra risico’s voor jou met zich meebrengt.

Het kan voor het omgaan met je verdriet helpen als je de geboorte bewust meemaakt. Zo heb je een actieve herinnering aan de geboorte van je baby. Soms is het nodig om de bevalling in te leiden met weeënopwekkers. Het is vaak ook mogelijk om af te wachten tot de bevalling vanzelf begint.

Artsen raden meestal aan om kennis te maken met je kindje. Dit kan een heel dubbel gevoel geven: je ziet je baby voor het eerst, maar moet ook gelijk afscheid nemen. Het kan bij dit moeilijke moment prettig zijn om tegen je kindje te praten of foto’s te nemen.

Veel ouders vinden het fijn om hun kindje een naam te geven en bewust afscheid te nemen. Hierdoor geef je aandacht aan het bestaan van je baby. Als het voor jou beter voelt om je baby niet te zien, dan is dat ook goed. Niemand zal je dwingen om iets te doen wat je niet wil. Kijk vooral waar jij je goed bij voelt.

Praktische dingen om te regelen

Tijdens deze zware periode is het moeilijk om praktisch na te denken. Toch zijn er dingen die je moet regelen. Er zijn wetten en regelingen rond de geboorte van een levenloos kindje. Dit is niet makkelijk. Toch kan je er ook kracht uit halen om alles goed te regelen voor je baby. En je hoeft het niet alleen te doen. Er zijn verschillende organisaties die hulp bieden. Je arts kan je hier meer over vertellen. Hieronder vind je informatie over de praktische stappen die nodig zijn.

Onderzoek naar het overlijden

Misschien vind je het fijn om te weten waarom je kindje is overleden. Je kan dan onderzoek laten doen naar de doodsoorzaak. Dit is niet verplicht, maar het kan je helpen om het een plekje te geven. Vaak mag je je baby mee naar huis nemen na de bevalling. Hij mag ook in het ziekenhuis blijven, als jij dit liever wil.

Kindje aangeven

De aangifte bij de gemeente is erg dubbel als je kindje doodgeboren wordt. Aan de ene kant is het confronterend. Aan de andere kant bevestig je het bestaan van je baby. Dit kan prettig voelen en helpen bij het leren omgaan met je verdriet. Hoe de aangifte werkt is afhankelijk van de zwangerschapsduur bij de geboorte.

Geboren na 24 weken zwangerschap

Is je kindje ná 24 weken zwangerschap overleden in de baarmoeder? Dan ben je wettelijk verplicht aangifte te doen bij de gemeente. Soms kan het ziekenhuis je daarbij helpen. Je ontvangt een bewijs, de akte van geboorte (levenloos). Dit heb je bijvoorbeeld nodig voor je uitvaartverzekering, om een officiële uitvaart te regelen.

Wil je dat je kind in de Basisregistratie Personen (BRP) wordt opgenomen? Dan moet je hiervoor een apart verzoek indienen bij de gemeente. Je hebt daarvoor de akte van geboorte uit het ziekenhuis nodig. Je moet zelf ook in het BRP staan ingeschreven. Je kindje wordt dan bijgeschreven in het dossier van één of beide ouders.

Leefde je baby nog na de geboorte, maar is hij (kort) daarna overleden? Dan wordt hij bij aangifte automatisch in het BRP opgenomen. Het is dan niet nodig om hier een apart verzoek voor in te dienen. Bij twijfel kan je de gemeente om hulp vragen.

Geboren voor 24 weken zwangerschap

Is je baby vóór 24 weken overleden? Dan mag je zelf kiezen of je aangifte doet. Sinds 2019 mag je ook je kindje aangeven bij de Basisregistratie Personen als hij overlijdt voor de 24e week van de zwangerschap. Dit is ook mogelijk als je baby voor 2019 is overleden. Je kindje wordt dan alsnog ingeschreven bij de gemeente.

Uitvaart

Het houden van een uitvaartceremonie is natuurlijk erg verdrietig. Toch kan dit een goede manier zijn om afscheid te nemen. Een uitvaart is verplicht als je baby na meer dan 24 weken zwangerschap overlijdt. Vaak kan je hiervoor je eigen uitvaartverzekeraar bellen. Zij helpen je met het regelen en de kosten van een begrafenis of crematie. Komt je kindje eerder dan 24 weken levenloos ter wereld? Dan mag je zelf kiezen of je een uitvaartceremonie wil houden.

Zwangerschapsverlof

Het is erg verdrietig dat je na je bevalling je kindje moet missen. Hoewel je kindje er niet is, heb je nog altijd recht op zwangerschapsverlof. Dit is fijn, omdat je zo tijd hebt om te rouwen, je rust te nemen en lichamelijk te herstellen van de bevalling.

De kans is groot dat je na deze periode nog niet klaar bent om te gaan werken. Het is heel normaal als je langer nodig hebt. Het kost tijd om weer op de been te komen na het verlies van je baby. Is dit bij jou zo? Overleg dan met je werkgever en het UWV over extra (ziekte)verlof.

Tips bij rouwen

Iedereen gaat anders om met verlies. Het is helemaal niet vreemd om je lange tijd verdrietig, leeg of boos te voelen. Rouwen is een proces waar je doorheen moet. Je kan niks doen om het te versnellen. Wel is het belangrijk om goed voor jezelf te zorgen. Deze tips kunnen daarbij helpen:

• Probeer een ritme aan te houden. Het kan verleidelijk zijn om de hele dag in bed te blijven. Dit is alleen niet verstandig, want het brengt je biologische klok in de war. Dat kan depressieve klachten tot gevolg hebben. Probeer daarom na verloop van tijd je normale ritme weer op te pakken. Eet op regelmatige momenten en ga op een vast tijdstip naar bed.
• Zorg voor voldoende ontspanning. Probeer dingen te vinden waar je plezier aan beleeft, hoe moeilijk dat ook is. Dit hoeven geen grote dingen te zijn. Een warme douche, knuffelen met een huisdier of een wandeling kunnen al wat troost en ontspanning geven.
• Praat over je gevoelens. Het is soms moeilijk om over je emoties te praten, maar het kan ook erg opluchten. Door je gevoelens uit te spreken, kan je ze makkelijker toelaten en een plek geven. Daarnaast helpt een goed gesprek vaak om je minder eenzaam te voelen.
• Gebruik liever geen verdovende middelen. Alcohol, drugs en medicijnen kunnen de pijn tijdelijk verzachten, maar niet laten verdwijnen. Door je gevoelens te onderdrukken, vertraag je ook het verwerkingsproces. Probeer dit soort middelen daarom liever te laten staan.
• Bekijk herinneringen. Bewaar wat herinneringen aan je kindje, zoals de navelklem, een lok haar of een paar mooie foto’s. Iets tastbaars dat jou met je baby verbindt, kan veel troost bieden.
• Zoek een uitlaatklep voor je verdriet. Huilen of schreeuwen kan opluchten. Ook je emoties opschrijven, sporten, schilderen of je verdriet in muziek omzetten kan steun geven.
• Word lid van een lotgenotengroep. Hoe graag mensen uit je omgeving je ook willen helpen, soms voelt het alsof ze je niet begrijpen. Door contact met lotgenoten kan je dat begrip wel vinden. Veel ziekenhuizen bieden een herdenkingsdag aan waar je lotgenoten kan ontmoeten. Ook online zijn er verschillende groepen, zoals De Vlindertuin.