22-wekenprik: een kinkhoestvaccinatie tijdens je zwangerschap

Wat is de 22-wekenprik?

De 22-wekenprik is een inenting tegen kinkhoest tijdens je zwangerschap. De prik wordt ook wel maternale kinkhoestvaccinatie genoemd. Hiermee bescherm je je baby meteen vanaf de geboorte tegen kinkhoest. Ook ben je zelf beschermd tegen het krijgen van de ziekte. De kinkhoestvaccinatie voor zwangere vrouwen valt binnen het Rijksvaccinatieprogramma.

Vanaf de 22e week van je zwangerschap, kan je de kinkhoestprik krijgen. Na de vaccinatie maakt je lichaam antistoffen tegen kinkhoest. Omdat jouw bloed verbonden is met het bloed van je baby, krijgt hij deze antistoffen ook. Zo is hij al beschermd tegen de ziekte voordat hij geboren is.

Waarom een kinkhoestvaccinatie tijdens de zwangerschap?

Laat je jezelf tijdens je zwangerschap vaccineren tegen kinkhoest? Dan zorg je ervoor dat je baby al direct vanaf de geboorte beschermd is tegen deze ziekte. Na de geboorte wordt je kindje via het rijksvaccinatieprogramma ingeënt tegen onder andere kinkhoest.

Zonder 22-wekenprik, krijgt hij de eerste inenting als hij ongeveer 2 maanden oud is. In die eerste maanden is hij dus niet beschermd tegen de ziekte. En juist in die periode kan kinkhoest ernstig verlopen bij je baby.

Door jezelf dus te laten vaccineren, kan je kleine in die eerste maanden geen kinkhoest krijgen. Je hoeft je dan geen zorgen te maken dat hij de ziekte krijgt in de periode tot zijn eerste vaccinatie. Daarnaast krijgt hij een prik minder. Als jij een kinkhoestvaccinatie hebt gehad, hoeft hij de eerste inenting namelijk pas bij 3 maanden te krijgen.

Hoe werkt de kinkhoestvaccinatie als je zwanger bent?

In het kinkhoestvaccin zitten dode kinkhoestbacteriën. Hier word je niet ziek van, maar je lichaam reageert er wel op. Je afweersysteem maakt dankzij de 22-wekenprik antistoffen aan tegen kinkhoest. Deze antistoffen beschermen je tegen kinkhoestinfecties.

Als je zwanger bent, geef je de antistoffen via de navelstreng door aan je ongeboren baby. Dat geldt niet alleen voor antistoffen tegen kinkhoest, maar voor alle antistoffen. Zo maakt je lichaam ook antistoffen tegen het griepvirus aan als je dat hebt opgelopen tijdens je zwangerschap. Je baby krijgt deze in zijn bloed en is hier dus ook tijdelijk tegen beschermd.

Door jouw antistoffen is je baby bij de geboorte al tijdelijk tegen allerlei ziektes beschermd. Hij heeft dan voldoende antistoffen voor de eerst maanden van zijn leven. Daarnaast heeft de 22-wekenprik als voordeel dat je zelf ook beschermd bent tegen kinkhoest. Je kan anderen dan dus niet besmetten.

Waar en wanneer de 22-wekenprik halen?

Vanaf week 22 van je zwangerschap kan je de kinkhoestvaccinatie halen. Ben je al verder in je zwangerschap? Dan kan het ook nog. Tot je bevalling is het nog mogelijk en zinvol om de vaccinatie te laten zetten.

Voor de 22-wekenprik geldt wel: hoe eerder je je laat vaccineren, hoe beter. Als je er eerder bij bent, is er nog voldoende tijd om genoeg antistoffen aan je baby door te geven. Bovendien is je baby dan ook beschermd als hij te vroeg geboren wordt. Als je de prik minimaal twee weken voordat je bevalt hebt gehad, is je kindje voldoende beschermd.

Om de 22 wekenprik te halen, maak je een afspraak bij het consultatiebureau. Je krijgt hier van tevoren informatie over van je verloskundige of gynaecoloog. Je moet wel zelf de afspraak maken. Op de website www.22wekenprik.nl kan je zien waar je dat kan doen.

Neem een geldig identiteitsbewijs mee naar de afspraak. Je krijgt daar meer informatie over de prik en kan je gelijk laten vaccineren. De 22-wekenprik valt binnen het Rijksvaccinatieprogramma en is helemaal gratis.

Is de 22-wekenprik veilig?

De kinkhoestvaccinatie veilig voor jou en je kindje. Er is veel ervaring met de kinkhoestprik bij zwangere vrouwen. Al sinds de jaren ’60 worden zwangere vrouwen zonder problemen gevaccineerd voor verschillende ziektes. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat het vaccin tegen kinkhoest veilig is voor jou en je kindje.

In Nederland wordt de prik pas vanaf 2019 gegeven, maar in andere landen gebeurt dit al langer. Sinds 2011 krijgen zwangere vrouwen al op grote schaal vaccinaties tegen kinkhoest. In de Verenigde Staten, maar ook in andere landen zoals het Verenigd Koninkrijk, Argentinië, België, Ierland, Israël, Spanje en delen van Australië.

Waar bestaat de 22-wekenprik uit?

Het vaccin dat je krijgt bij de 22-wekenprik is de DKT-prik. Dit is een combinatievaccin. De prik beschermt niet alleen tegen kinkhoest, maar ook tegen difterie en tetanus. Een los vaccin tegen kinkhoest bestaat niet.

Bijwerkingen 22-wekenprik

Zoals bij alle inentingen kan je last krijgen van bijwerkingen. Denk aan slaperigheid, verhoging, hoofdpijn en plaatselijke reacties zoals roodheid, zwelling en pijn op de plek van de prik.

De bijwerkingen zijn meestal licht en verdwijnen vanzelf weer. Gevaarlijke bijwerkingen zoals een allergische reactie komt bijna nooit voor. Een uitgebreide beschrijving van mogelijke bijwerkingen kan je vinden in de bijsluiter van het vaccin.

Bescherming tegen kinkhoest na de geboorte

Met de 22-wekenprik is je kindje de eerste paar maanden van zijn leven beschermd tegen kinkhoest. De antistoffen die hij van jou heeft gekregen, verdwijnen wel weer langzaam uit zijn bloed. Daarom is het belangrijk om je baby ook na de geboorte te laten vaccineren. Dit gebeurt via het Rijksvaccinatieprogramma.

Als jij de kinkhoestvaccinatie tijdens je zwangerschap hebt gehad, heeft je kindje daarna nog vier vaccinaties nodig. Door de vaccinatie te herhalen bij 3, 5 en 11 maanden en bij 4 jaar, is je kind goed beschermd tegen kinkhoest en andere infectieziektes.

Heb je geen 22 wekenprik gehaald? Dan heeft je kind vijf vaccinaties nodig. Hij krijgt dan een extra prik als hij 2 maanden oud is.

Kijk voor meer informatie over de kinkhoestvaccinatie tijdens je zwangerschap op de website van het RIVM.