Bevallen en het coronavirus: wat verandert er voor jou?

Moeder met coronavirus is bevallen in het ziekenhuis

Als je binnenkort moet bevallen, vraag je je met de uitbraak van je coronavirus vast af hoe het zit met je bevalling. Mag dat nog thuis of is het veiliger in het ziekenhuis? En hoe zit het als je besmet bent? Hoe verandert de zorg rondom bevallen met de nieuwe maatregelen?

Sabrina en Sylvia, verloskundigen deskundigen

Geschreven door de redactie van 24Baby

Laatste update 26 april 2022

Medisch beoordeeld door
Sylvia Blok en Sabrina Hamoen, Verloskundigen

Laatste update

14 oktober 2021

We proberen de informatie op deze pagina zo actueel mogelijk te houden. Dit doen we door regelmatig de informatie van onder andere het RIVM, het CDC en gynaecologische richtlijnen te controleren op nieuwe informatie rondom het coronavirus en zwangerschap en baby’s. Toch kan het voorkomen dat we soms net wat achter lopen op hun informatie.

Samenvatting

Als zwangere vrouw loop je geen hoger risico om met het coronavirus besmet te raken.
COVID-19 kan bij zwangere vrouwen wel ernstiger verlopen dan bij niet-zwangere vrouwen.
Wanneer je besmet bent met het coronavirus, overleg dan met je verloskundige of je beter in het ziekenhuis of thuis kan bevallen. In het ziekenhuis kan de gezondheid van jou en je kindje beter in de gaten worden gehouden.
Als je een COVID-19 infectie hebt, kan je nog steeds op de gebruikelijke manier bevallen als je gezondheid dit toelaat.
Ben je niet besmet en ga je binnenkort bevallen? Dan kan je in de meeste ziekenhuizen gewoon bevallen, ook als hier geen medische noodzaak voor is. Dit kan wel wisselen per ziekenhuis.
De regels rondom (kraam)bezoek in het ziekenhuis zijn aangescherpt.

Het coronavirus en zwangerschap

Het lijkt erop dat je als zwangere vrouw geen grotere kans hebt om besmet te worden met het coronavirus. Bij veel zwangere vrouwen verloopt een corona-infectie niet anders dan bij niet-zwangere vrouwen.

Wel loop je als zwangere vrouw meer risico om ernstig ziek te worden van COVID-19. Ook is de kans wat groter dat je in het ziekenhuis of op de IC terechtkomt. Dit is vooral zo als je binnen een risicogroep valt, bijvoorbeeld als je een ziekte aan je hart, longen of afweersysteem hebt. Ook wanneer je ouder dan 35 bent of een BMI van 30 of hoger hebt, is de kans op ernstig ziek worden en een IC-opname groter. Het aantal niet-gevaccineerde zwangere vrouwen die op de IC terechtkomen, neemt de laatste maanden toe. Mogelijk komt dit door de deltavariant van het virus.

Daarnaast is het zo dat elke luchtweginfectie met koorts voor problemen kan zorgen in de zwangerschap. Dit komt doordat je groeiende buik je longen verdrukt.

Gelukkig herstellen de meeste zwangere vrouwen met corona goed. Let wel extra goed op klachten en trek op tijd aan de bel. Zeker wanneer je in een risicogroep valt.

Gevolgen rondom de bevalling

De kans op een miskraam of aangeboren afwijkingen bij je kindje lijkt bij COVID-19 niet verhoogd. Wel lijken een vroeggeboorte en een keizersnede wat vaker voor te komen bij besmette zwangere vrouwen. Het is nog onduidelijk of dit spontane vroeggeboortes zijn of dat deze zwangerschappen om medische redenen eerder beëindigd zijn. Om meer duidelijkheid te krijgen, is meer onderzoek nodig.

Pas geleden ontdekten gynaecologen dat het coronavirus de placenta kan beschadigen. Hierdoor komt de toevoer van zuurstof en voedingsstoffen naar de baby in de problemen. Dit heeft bij 13 niet-gevaccineerde vrouwen in Nederland tot een doodgeboren kindje geleid. Er is nog niet veel bekend over dit gevolg van een corona-infectie. Artsen en onderzoekers doen verder onderzoek hiernaar.

Niet besmet met corona en je bevalling

Wanneer je tijdens de uitbraak van het coronavirus hoogzwanger bent, heb je misschien vragen over je aankomende bevalling. Onderstaande regels kunnen weer gaan gelden wanneer de druk op de zorg verder toeneemt.

Plaats van je bevalling. De keuze voor een thuisbevalling of ziekenhuisbevalling wanneer er geen medische reden is, kan in het gedrang komen. Het hangt van de plaatselijke situatie en de beschikbare bedden af of een ziekenhuisbevalling zonder medische reden nog mogelijk is. Op dit moment is bevallen in het ziekenhuis zonder medische reden nog mogelijk. Informeer bij het ziekenhuis in jouw regio naar de afspraken die nu gelden.
In bad bevallen. Wanneer je klachten hebt, bijvoorbeeld hoesten, verkoudheid of keelpijn, wordt bevallen in bad afgeraden. De kans op verspreiding van het coronavirus is bij een bevalling in bad groter.
In het ziekenhuis bevallen. Als je in het ziekenhuis bevalt, mag daar meestal één persoon (je partner/zus/moeder/andere begeleider) bij zijn. Deze persoon mag geen klachten hebben. Hij of zij mag wel wisselen met een ander persoon, maar de wissel moet dan buiten het ziekenhuis gebeuren. In sommige ziekenhuizen mag er één persoon extra bij zijn. Vraag na welke afspraken in jouw ziekenhuis gelden.
Kraambezoek in het ziekenhuis. Bij een ziekenhuisbevalling of poliklinische bevalling vraagt het ziekenhuispersoneel je om je kraambezoek thuis pas te ontvangen en niet op de kraamafdeling. Ook kinderen mogen niet op de kraamafdeling komen.
Langer verblijf in het ziekenhuis. Moet je langer in het ziekenhuis blijven na de bevalling? Dan gelden de regels van dat ziekenhuis.
Mondkapjes. Verloskundigen dragen tijdens de begeleiding van je bevalling mondkapjes om zowel jou als henzelf te beschermen.

Thuis bevallen en besmet met het coronavirus

Er is nog weinig bekend over mogelijke problemen die COVID-19 tijdens een bevalling kan opleveren. Daarom hebben Nederlandse artsen en verloskundigen besloten hier voorzichtig mee te zijn.

Sta je op het punt staat om te bevallen en ben je besmet met het coronavirus? Overleg dan met je verloskundige waar je het beste kan bevallen. Vaak is het advies om in het ziekenhuis te bevallen. Tijdens een thuisbevalling is geen directe medische hulp aanwezig voor als dat nodig is. In het ziekenhuis kan je baby in de gaten worden gehouden met een cardiotocogram (CTG). Ook kan de gynaecoloog of verloskundige meteen ingrijpen bij een gezondheidsprobleem.

Heb je een COVID-19 infectie gehad en 24 uur lang geen klachten meer? Dan kan je weer gerust thuis bevallen. Een medische bevalling is dan niet meer nodig.

Bevallen met het coronavirus: hoe gaat dat?

Bij een besmette patiënt nemen zorgverleners voorzorgsmaatregelen. Zo zorgen ze ervoor dat zij niet besmet raken en het virus zich niet verspreidt. Dat betekent dat je tijdens je bevalling in een aparte kamer wordt gelegd. Dit heet een isolatiekamer.

Er komen zo min mogelijk artsen, verloskundigen en verpleegkundigen in je kamer. Degenen die je ziet, dragen een beschermend pak en mondmaskers. Jouw gezondheid wordt bewaakt door via een monitor je ademhaling en zuurstofgehalte te meten. Je baby wordt met een CTG-apparaat in de gaten gehouden.

De bevalling zelf hoeft niet anders te verlopen dan normaal. Je kan in principe nog steeds vaginaal bevallen als je gezondheid dit toelaat. Ook een ruggenprik is nog mogelijk. Houd er wel rekening mee dat de drempel om een ruggenprik te krijgen hoger kan zijn. De ruggenprik moet geplaatst worden door een anesthesist. Moet deze arts behandelingen uitvoeren bij ernstig zieke patiënten op de IC? Dan heeft dit voorrang.

Stel je daarom open voor andere vormen van pijnstilling die in het ziekenhuis worden aangeboden. Bevallen in bad wordt wel afgeraden, omdat de kans op verspreiding van het virus dan groter is.

Als gewoon bevallen niet lukt

Wanneer tijdens je bevalling blijkt dat normaal bevallen niet lukt, kan de gynaecoloog overgaan op een spoedkeizersnede. Wat de beste manier van bevallen is, verschilt per persoon. Bespreek jouw mogelijkheden met je gynaecoloog.

Je kindje na de bevalling

Je kindje mag na de bevalling bij jou op de isolatiekamer blijven. Daarbij is het wel de bedoeling om zoveel mogelijk 1,5 meter afstand te houden. Je kan je kindje gewoon verzorgen en borstvoeding geven. Wel moet je dan de hygiënische maatregelen aanhouden en een chirurgisch mondmasker dragen.

Je baby kan niet bij jou op de kamer blijven als er een medische reden is om hem op te nemen op de neonatologie afdeling. Helaas mag je dan niet bij je kindje komen totdat je negatief getest bent voor het coronavirus, hoe tegennatuurlijk dit ook is. Dit is een extreme maatregel, maar wordt in de meeste ziekenhuizen als de veiligste keuze gezien. In sommige ziekenhuizen is het mogelijk om wel samen op een isolatiekamer te verblijven als je kindje ook medische hulp nodig heeft.

Na de bevalling ga je zo snel mogelijk naar huis, als je gezondheidstoestand dit toelaat. Daar kan je in thuisisolatie totdat je geen klachten meer hebt. De verloskundige komt als het nodig is langs voor controles of ze doet dit telefonisch.

Je partner tijdens de bevalling

Ben jij besmet met het coronavirus en heeft jouw partner ook klachten? Volgens de richtlijn van het RCOG is het veiliger als hij of zij in isolatie blijft en niet bij jouw bevalling aanwezig is. Deze maatregel kan nog verschillen per ziekenhuis. Gelukkig vinden veel ziekenhuizen in Nederland de bevalling een unieke ervaring en maken ze hiervoor een uitzondering.

Heeft je partner geen klachten, dan is het nodig om een mondmasker te dragen en vaak de handen te wassen. Met deze maatregelen kan je partner bij de bevalling aanwezig zijn.

Besmet met het coronavirus en een keizersnede

Heb je een keizersnede of inleiding van je bevalling gepland staan? Dan is het mogelijk dat deze wordt uitgesteld wanneer je besmet bent. Bij milde klachten of een verdenking op een COVID-19 infectie beoordeelt je gynaecoloog wat het beste is. Wanneer het voor jou veilig is om je bevalling uit te stellen, zullen de artsen hiervoor kiezen. Zo wordt het risico op verspreiding van het virus zo klein mogelijk.

Is het niet veilig om jouw bevalling uit te stellen? Dan gaat deze door en word je opgenomen in een isolatiekamer voor je bevalling. Als jij besmet bent of je partner besmet is, mag je partner mogelijk niet aanwezig zijn tijdens de keizersnede.

Risico van besmetting baby met coronavirus tijdens bevalling

Voor zover wetenschappers nu weten, wordt het virus niet gemakkelijk op de foetus overgedragen tijdens de zwangerschap of de bevalling.

In verschillende onderzoeken is slijm uit de keel van pasgeboren baby’s onderzocht. Daarnaast is er gekeken naar vruchtwater, navelstrengbloed en moedermelk. Hier werden geen virusdeeltjes in gevonden. Het lijkt er daarom op dat het virus niet gemakkelijk voorbij de placenta en bij je kindje komt. Wel zijn er wereldwijd een klein aantal baby’s geweest die mogelijk wel in de baarmoeder besmet zijn geraakt. Het is dus mogelijk, maar de kans lijkt klein.

Dat neemt niet weg dat je kindje niet besmet kan raken ná de bevalling. Je zal hem immers veel knuffelen en vasthouden. Je baby zal daarom getest worden op COVID-19 en wordt goed in de gaten gehouden na de geboorte. Ook nadat jullie het ziekenhuis verlaten.

Risico van het coronavirus voor een pasgeboren baby

Je kan het virus tijdens de zwangerschap waarschijnlijk niet gemakkelijk doorgeven aan je baby. Uit sommige kleine onderzoeken volgen aanwijzingen dat baby’s van besmette moeders wel gezondheidsproblemen kunnen hebben na de geboorte. Of dit komt door het coronavirus en op welke manier is niet helemaal duidelijk.

Over het algemeen hebben de meeste pasgeboren baby’s die positief getest zijn voor COVID-19 geen of milde symptomen. Ook herstellen ze volledig. Slechts een klein aantal wordt ernstig ziek.

Na de bevalling kan je kindje door contact met jou besmet raken. De kans dat hij hier erg ziek van wordt, lijkt klein. Tot nu toe lijkt het erop dat een COVID-19 infectie bij kinderen mild verloopt. Ernstige klachten bij kinderen komen tot nu toe met name voor bij kinderen die al andere gezondheidsproblemen hadden.