Vruchtbaarheidsproblemen: wat doet het met je relatie?

Je kinderwens en vruchtbaarheidsproblemen

Als je er samen voor kiest om te proberen een kindje te krijgen, is dat een bijzonder en intiem besluit. Het geeft extra verbondenheid tussen jullie: naast geliefden worden jullie straks ook ouders. Dit is een belangrijke stap; de geboorte van een kind wordt niet voor niets een life event genoemd. Het is dus logisch dat de keuze om ouder te worden ook een grote stap is in je leven.

Als het vervolgens niet lukt om zwanger te worden, is dat erg teleurstellend. Na 12 maanden proberen zonder succes, spreken artsen van verminderde vruchtbaarheid. 9-15% van de paren krijgt hiermee te maken.

De impact van vruchtbaarheidsproblemen

Als het niet lukt om op de natuurlijke wijze zwanger te worden, brengt dat veel stress en verdriet met zich mee. Je kan het gevoel hebben dat je lichaam je in de steek laat en je schuldig voelen. Daarnaast ben je waarschijnlijk veel bezig met het onderwerp. Het is vaak moeilijk om een kinderwens niet je leven te laten beheersen.

Voor de buitenwereld is het niet altijd zichtbaar waar jullie mee zitten. Dat kan het extra moeilijk maken, vooral als mensen in je omgeving wél zwanger worden. Veel mensen worstelen met gevoelens van jaloezie en verdriet. Je kan merken dat het lastig is om blij te zijn voor anderen, terwijl je er zelf zo naar verlangt om een kindje te krijgen.

Wanneer bij jullie een vruchtbaarheidsprobleem speelt, moet je samen beslissingen gaan nemen die veel invloed hebben op jullie leven, en waar je misschien niet (direct) hetzelfde in staat.

Zo moet je bedenken of je onderzoek wil laten doen naar de oorzaak, en of je wil overgaan op een vruchtbaarheidsbehandeling. Welke behandelingen willen jullie wel of juist niet aangaan? Het kan zijn dat jullie daar verschillend over denken, of dat je mening gaandeweg verandert. Deze moeilijke emoties en beslissingen hebben effect op je relatie.

Je relatie en vruchtbaarheidsproblemen

Problemen met de vruchtbaarheid zorgen voor hevige emoties zoals frustratie, verdriet, onzekerheid, boosheid en wanhoop. Deze kunnen je relatie flink onder druk zetten. Schuldgevoel naar de ander kan daarbij een rol spelen. Je kan het gevoel hebben dat je de grootste wens van je partner niet in vervulling laat gaan. Dit is lastig te accepteren.

Omgaan met teleurstellingen

Je bent beiden teleurgesteld en verdrietig, maar daar ga je misschien verschillend mee om. Hoewel je relatie veerkrachtig en sterk is, is de maandelijkse teleurstelling toch een flinke dreun elke keer. Iedereen heeft een eigen manier van omgaan met verdriet en hoop en de kans is groot dat jullie daarin verschillen.

De één gaat misschien een stapje ‘harder’ lopen: wat meer werken, vaker sporten, de nadruk leggen op doorgaan en leuke dingen doen. De ander wil er met vrienden en familie over praten, er samen bij stilstaan en heeft misschien juist geen zin in uitjes en feestjes. Dit kan botsen en zorgen voor onbegrip.

Communicatie

Het kan moeilijk zijn om goed met elkaar te communiceren als jullie te maken hebben met vruchtbaarheidsproblemen, zeker wanneer je anders met je emoties omgaat. De reacties van de een kunnen bij de ander verkeerd schieten. Neem het elkaar niet kwalijk als je er verschillend mee omgaat.

Bespreek waarom je zo reageert, en wat de reactie van de ander met je doet. ‘Als jij gaat sporten omdat je verdrietig bent vanwege een mislukte poging, lijkt het alsof het je niets kan schelen. Dan voel ik mij eenzamer en word ik boos/trek ik mij terug.’

Door in contact te blijven met elkaar en te praten over dit soort digen, begrijpen jullie elkaar beter. Probeer ook te achterhalen waar de ander behoefte aan heeft. Wissel daarbij jullie wensen af door de ene keer te praten of bij elkaar uit te huilen, en de andere keer samen afleiding te zoeken.

Seks

Vruchtbaarheidsproblemen zijn vaak niet bevorderlijk voor je seksleven. Waar seks eerst liefdevol en intiem was, kan je het nu als ‘een moetje’ ervaren. Je vrijt op bepaalde dagen of zelfs op een bepaald tijdstip omdat dat de beste tijd is voor een bevruchting.

Voor veel stellen is dit tijdelijk wel te doen, maar als het lang duurt, verdwijnt het plezier in seks. Het wordt beladen en kan zelfs samen gaan met angst en verdriet (wat als het wéér niet lukt). Hierdoor kan het lastig zijn om fijne seks te hebben.

De invloed van de behandeling op je relatie

Gelukkig zijn er behandelingsopties als je verminderd vruchtbaar bent. Wanneer jullie kiezen om het traject van een vruchtbaarheidsbehandeling in te gaan, geeft dat hoop. Het is echter ook een zwaar traject. Als vrouw krijg je hormonen ingespoten, die je hormoonhuishouding flink overhoop halen. Je kan last hebben van bijwerkingen. Daarnaast moeten jullie vaak naar het ziekenhuis, wat een behoorlijk puzzel kan zijn als je te maken hebt met werk, studie of andere bezigheden.

Tips om je relatie goed te houden bij vruchtbaarheidsproblemen

Hoewel jullie door een moeilijke periode gaan, zijn er een wel dingen die je kan doen om ervoor te zorgen dat jullie een sterk team blijven. De volgende tips kunnen jullie hierbij wellicht helpen:

• Accepteer je verdriet. Bedenk dat het niet raar is dat je leven in beslag genomen wordt door jullie kinderwens. Het kost tijd en moeite om hiermee om te leren gaan.
• Blijf leuke dingen doen. Ook al ben je verdrietig, probeer samen toch ‘iets’ te ondernemen. Even de gedachten verzetten kan goed helpen, al is het maar dat je elkaar laat zien dat je je best doet. Ook al is een uitje of activiteit niet leuk, het kan nieuwe energie geven. Je houdt verbinding met elkaar en daarna kan je er weer even beter tegen.
• Aandacht voor elkaar. Toon interesse in elkaars werk, hobby’s en andere dingen die jullie bezighouden, los van de vruchtbaarheidsproblemen. Wat voor veel ouders geldt, geldt ook voor jullie: niet de hele relatie draait om de kinderen.
• Een pauze in de behandeling. Merken jullie dat de behandeling jullie relatie wel erg op de proef stelt, dan kan je overwegen een adempauze te nemen. Je bepaalt zelf hoe lang jullie doorgaan met een vruchtbaarheidsbehandeling.
• Zoek lotgenotencontact. Het kan prettig zijn om met mensen te praten die hetzelfde meemaken. Niet alleen voor het uitwisselen van ervaringen, maar ook voor nuttige tips. Via organisaties zoals Freya kan je in contact komen met mensen die vergelijkbare ervaringen hebben.
• Zoek professionele hulp. Als jullie er samen niet goed uitkomen, schakel dan (professionele) hulp in. Het niet-krijgen van een kind is ingrijpend. Een (erkende) relatietherapeut kan met jullie kijken welke hulp het beste past. Zonder dat er sprake is van ‘partnerrelatieproblematiek’ gaat deze met jullie aan de slag rondom dit probleem. Soms kan je dit via je fertiliteitscentrum regelen.