Het behandeltraject met PCOS: als zwanger worden niet zomaar lukt

“O, ik zie het al. PCOS,” floepte ze eruit voordat ze het zelf doorhad. Ze kreeg direct een kleur.

Het was 15 februari 2018 en ik lag lichtelijk oncomfortabel op een ziekenhuisbank, met vriendlief aan mijn linkerzijde en de echoscopist op rechts. Ik keek uit op een scherm dat mijn baarmoeder toonde met daarin een stuk of twaalf bolletjes. Ze leken op knikkers, vond ik. “Of kaviaar,” aldus de lolbroek aan mijn linkerhand. Het was bijna lunchtijd.

Uitsluitsel

De echoscopist had me zojuist meer verteld dan vermoedelijk in haar contract stond. Haar taak is alleen de echo maken van mijn baarmoeder, eileiders en eierstokken. Het slechtnieuwsgesprek – want zo ervoer ik het in eerste instantie – zou de gynaecoloog drie kwartier later zelf met ons voeren.

Met een knoop in mijn maag en een dubbel gevoel verliet ik de kamer. Ik had uitsluitsel. Maar wat stond ons nog te wachten?

Terug naar het begin

Vriendlief G. en ik leerden elkaar zo’n twee jaar geleden kennen. Nog voordat het over samenwonen ging, stond het onderwerp ‘kinderen’ al op de gespreksagenda. G. – net de magische grens van dertig gepasseerd – was sneller klaar voor De Volgende Stap. Ik had nog een maandje of twee extra nodig.

Toen het moment eenmaal daar was, begonnen we vol goede moed aan Project Bevruchting. De details kan ik je besparen, want zo’n conceptie werkt bij iedereen natuurlijk hetzelfde. Toch?

Een geval apart

Toch ging bij ons niet alles zoals ‘bij iedereen’. Wij bleken, of eigenlijk: ik bleek, een gevalletje apart. Na het stoppen met de pil werd ik maandenlang niet ongesteld. De eerste paar maanden maakte ik me daarover nog geen zorgen. Ik had immers zestien jaar de pil geslikt en tussendoor nog drie maanden Implanon geprobeerd, dus die hormoonhuishouding kon best verstoord zijn. Toch bleef de menstruatie uit. Reden genoeg voor mijn huisarts om me door te verwijzen naar de gynaecoloog.

En daar zaten we dan, opnieuw in de wachtkamer. Lamgeslagen van de diagnose PCOS, voluit PolyCysteus Ovarium Syndroom. De uitgelopen afspraak voor ons, met de daadwerkelijke gynaecoloog, gaf ons de tijd het wereldwijde web uit te pluizen. Op zoek naar informatie over het syndroom waar ik tot aan die kille februaridag nog nooit van gehoord had.

PCO-watte?

PCOS betekent letterlijk ‘meerdere vochtblaasjes/cysten in de eierstok’. In het kort komt het erop neer dat bij iemand met PCOS de eiblaasjes (eicellen en omringende cellagen) niet goed rijpen door een verstoorde hormoonhuishouding.

Soms is er bijvoorbeeld een teveel aan mannelijk testosteron aanwezig. Hierdoor ontstaan er in de eierstokken meerdere kleine, met vocht gevulde blaasjes: follikels. Daardoor word je heel onregelmatig of zelfs niet ongesteld, en kan je als vrouw zelfs onvruchtbaar zijn, zoals in mijn geval.

Waar PCOS precies door ontstaat, is onduidelijk. Vermoed wordt dat het deels erfelijk is, maar bijvoorbeeld ook te maken heeft met je levensstijl. Zo is de kans op PCOS groter als je erg schommelt met je gewicht.

Behandelbaar

Dan nu het ‘goede’ nieuws. Al gauw kwam ik er tijdens onze deskresearchsessie in de wachtkamer achter dat – schrik niet – zo’n tien procent van de vrouwen PCOS heeft. Sterker nog: sinds de diagnose blijkt ‘opeens’ dat diverse zussen van moeders van buurvrouwen van vriendinnen met het syndroom kampen of gekampt hebben.

En zoals vriendlief en ik inmiddels zelf al hadden gevonden, bevestigde de gynaecoloog dat de aandoening goed te behandelen is. Sterker nog: als ik de cijfers mag geloven, wordt een aanzienlijk deel van de vrouwen met PCOS uiteindelijk alsnog moeder!

Daar gaan we!

Tijd voor de eerste medicatieronde. Met de voorgeschreven Provera en Clomid (50 milligram) onder de arm, liepen we op die bewuste donderdag vol energie weer naar buiten. Diezelfde dag begon ik met het tien dagen lang slikken van de Provera-tabletten om mijn menstruatie op te wekken. De eerste stap was namelijk het opnieuw in gang brengen van mijn cyclus.

Zoals verwacht – of in elk geval gehoopt – werd ik inderdaad rond de geplande datum ongesteld! Ik ben nog nooit zo blij geweest de bekende menstruatiepijnen als voorteken te voelen. Op dag 2 van de cyclus (vanaf de eerste dag dat het ‘vloeit’, begin je met tellen) liet ik geheel volgens de instructies bloed afnemen. Met het bloedonderzoek werd mijn progesteron-waarde gemeten, een belangrijk hormoon dat bijdraagt aan de optimale groei van je kind.

Diezelfde dag begon ik aan de Clomid-kuur van vijf dagen. Dag 2 van mijn cyclus was de nulmeting, op dag 21 moest ik me opnieuw laten prikken. Jammer genoeg sloeg de eerste dosis Clomid niet aan: mijn progesteron-waarden waren nog te laag. Inmiddels is ronde 2 in volle gang. Duimen jullie mee dat we met de 100 milligram wel succes boeken?

Liefs,
Sarah