Pesach met je peuter: zo kan je kind meedoen

Wat is Pesach?

Pesach is een van de belangrijkste feesten van het Jodendom. Tijdens dit feest wordt herdacht hoe de Joden wegtrokken uit Egypte. Mozes bevrijdde hen van de slavernij en leidde ze Egypte uit. Dit verhaal wordt verteld in het Bijbelboek Exodus.

Het feest duurt acht dagen, met als hoogtepunt de Sedermaaltijd. Het is een lentefeest, maar de precieze datum is afhankelijk van de maan. Pesach begint op de 15e dag van de maand nisan. Dit is de eerste maand in de joodse kalender. In 2023 vindt het feest plaats van dinsdag 23 t/m dinsdag 30 april 2024.

Tradities met Pesach

Tijdens Pesach zijn er verschillende rituelen, die bedoeld zijn om de uittocht van de joden uit Egypte te herdenken. Zo is het gewoonte om tijdens het lentefeest geen gerezen brood te eten.

Deze traditie verwijst ernaar dat de joden geen tijd hadden om brood te laten rijzen voor ze moesten vluchten. In plaats van brood, worden er platte crackers gegeten, ook wel matzes genoemd. Pesach wordt daarom ook wel het matzefeest genoemd.

Een andere belangrijke traditie is het slachten van een lam. In Exodus wordt verteld hoe God tien plagen naar Egypte stuurde om de farao te dwingen de joden vrij te laten. Wie het bloed van een lam op zijn deurpost smeerde, werd gespaard. Tegenwoordig slachten de meeste joden niet meer zelf een lam, maar wordt er wel lamsvlees gegeten tijdens Pesach.

De Sedermaaltijd

De belangrijkste familietraditie tijdens Pesach is de Sedermaaltijd. Hierbij spelen kinderen een belangrijke rol. Zij helpen om het verhaal van Exodus te vertellen. Dit doen ze aan de hand van de dingen op tafel, die elk een betekenis hebben.

Zo worden er tijdens de Seder bittere kruiden gegeten, die het lijden van de joden in Egypte verbeelden. Ook zitten de joden tijdens deze maaltijd niet rechtop, maar hangen ze op hun linkerelleboog. Dit verwijst ernaar dat de slaven in Egypte staand moesten eten. Nu de joden vrij zijn, kunnen ze ontspannen leunen tijdens de maaltijd.

Traditioneel stelt de jongste van het gezin de volgende vier vragen:

1. Waarom eten wij anders dan alle avonden matze?
2. Waarom zitten wij anders dan alle andere avonden niet rechtop?
3. Waarom is deze avond zo anders dan alle andere avonden?
4. Waarom eten we anders dan alle andere avonden bittere kruiden?

Als je peuter al goed kan praten, kan je hem helpen bij het stellen van deze vragen. Maak er bijvoorbeeld een liedje van. Heb je nog andere kinderen, of oudere neefjes of nichtjes? Die vinden het vast leuk om te helpen.

Voorafgaand aan de Seder is het gebruikelijk om met het hele gezin het huis schoon te maken. Ook hierbij kan je peuter al een beetje meehelpen. Zo kan hij zijn eigen speelgoed opbergen of helpen met vegen. Op die manier voelt je kindje zich betrokken bij de activiteiten van Pesach.

De Sedermaaltijd met een peuter

Doorgaans is de Sedermaaltijd een behoorlijk lange zit. Dit kan voor je kleine best een uitdaging zijn. Als je kind nog te klein is, kan je eerder op de dag een kleinere versie van de maaltijd organiseren. Zo kan je kindje er toch deel van uitmaken. Wil je je peuter toch bij de echte viering betrekken, dan kan je de volgende tips in gedachten houden:

• Een uitgerust kind. Zorg ervoor dat je kleine goed uitgerust is. In het joodse boek de Talmoed wordt zelfs aangeraden om je kindje een extra middagdutje te laten doen. Zo kunnen ze de maaltijd met frisse energie beginnen.
• Maak het leuk. Het is fijn voor je kind als hij actief mee kan doen. Dit kan door het stellen van de vier vragen. Daarnaast kan je kleine helpen met uitdelen van hapjes. Samen met de andere kinderen een toneelstukje opvoeren rondom het Exodus-verhaal is ook een optie. Ook kleurplaten, kleine spelletjes en liedjes zijn een goede manier om je kind geïnteresseerd te houden.
• Houd je kind in de gaten. De Sedermaaltijd kan tot laat doorgaan. Merk je dat je peuter het niet meer aankan? Breng hem dan naar bed. Hij wordt vanzelf groot genoeg om van de gehele Pesach-maaltijd te genieten. Probeer er ontspannen mee om te gaan en prijs hem voor de tijd dat hij actief heeft meegedaan. Zo blijft het ook voor je kindje een leuk feest.