Naar de peuterspeelzaal: waarom is het goed voor je kind?
Nadat je kindje zijn tweede verjaardag heeft gevierd, is hij welkom op de peuterspeelzaal. Dit is niet verplicht, maar je peuter heeft er veel aan en vindt het nog leuk ook! In een veilige omgeving kan hij samen met leeftijdsgenootjes en onder professionele begeleiding spelenderwijs leren.
Wat is een peuterspeelzaal?
De peuterspeelzaal is een soort ‘voorschool’, waar kinderen tussen de 2 en 4 jaar een aantal dagdelen in de week kunnen spelen en leren. Je kindje leert er samen spelen met leeftijdsgenootjes en doet allerlei peuteractiviteiten, die een goede voorbereiding vormen op de basisschool.
Je peuter komt in een groep van zo’n 15 kinderen, waar 2 gediplomeerde leidsters zorg voor dragen. Peuterspeelzalen werken volgens een pedagogisch beleidsplan en er is een vast ritme, dit geeft stabiliteit en een veilig gevoel. Meestal gaan peuters twee vaste dagdelen in de week naar de peuterspeelzaal. Je kindje ziet dan dus steeds dezelfde gezichtjes, de kans is groot dat dit zijn toekomstige klasgenootjes op de basisschool zijn. Wel fijn voor hem!
Wanneer naar de peuterspeelzaal?
Vanaf de leeftijd van 2 à 2,5 jaar kan je ervoor kiezen om je kindje naar de peuterspeelzaal te brengen. Dit is een algemene richtlijn, maar het kan per gemeente verschillen vanaf wanneer je peuter welkom is. Je kleine begint doorgaans met twee dagdelen, maar dit is later uit te breiden. Hij kan er blijven tot hij 4 jaar oud is, dan is het tijd voor de eerste schooldag op de basisschool.
Waarom een peuterspeelzaal?
Op een peuterspeelzaal komt je kindje in aanraking met leeftijdsgenootjes, ander speelgoed en andere activiteiten dan thuis. Dit is goed voor zijn ontwikkeling. Kinderen die tijd doorbrengen op de peuterspeelzaal (of het kinderdagverblijf), ontwikkelen zich namelijk sneller qua taal en sociale vaardigheden. Ook went je kindje er alvast aan om in een groep en volgens een bepaald ritme te functioneren. Dit maakt de peuterspeelzaal een mooie opstap naar de basisschool. En bovendien beleeft je kindje er veel plezier aan. Ook niet onbelangrijk!
Als je kleine ontdekker een paar uur per week op de peuterspeelzaal doorbrengt, is dit ook een grote verandering voor jou. Hoewel je in het begin je kindje vast veel zal missen, zal je merken dat het stiekem ook fijn is om weer een paar uur voor jezelf te hebben. Eindelijk kom je toe aan die klusjes die al weken blijven liggen. Of wees eens lief voor jezelf en gebruik deze verloren uurtjes voor wat mama me-time.
Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE)
Op veel peuterspeelzalen wordt gewerkt met een speciaal VVE-programma. Hiermee worden veel verschillende ontwikkelingsgebieden gestimuleerd, zoals taal, sociale vaardigheden en emotionele ontplooiing. Het doel van dit programma is om kindjes met een mogelijke (taal)achterstand beter voor te bereiden op de basisschool.
De leidsters houden bij hoe het met jouw peutertje gaat op deze gebieden en bespreken dit regelmatig met jullie als ouders. Ze signaleren waar je kindje eventueel hulp bij nodig heeft. Hier kan dan extra aandacht aan worden besteed.
Heeft je kindje bijvoorbeeld moeite met de Nederlandse taal, omdat dit thuis weinig gesproken wordt? Dan kan hier op de peuterspeelzaal veel mee geoefend worden. Zo voorkom je dat je kindje al met een achterstand begint aan de basisschool. Leidsters van een VVE-peuterspeelzaal zijn uitgebreider geschoold dan leidsters van andere peuterspeelzalen en zijn hier dus goed op toegerust.
Wat leert je kind op een peuterspeelzaal?
Op het eerste oog lijkt het er misschien op dat je kindje gewoon naar hartenlust aan het spelen is op de peuterspeelzaal, maar ondertussen leert hij een hoop! Spelenderwijs wordt zijn ontwikkeling bevorderd. Je kleine ontdekker doet namelijk veel vaardigheden op, zoals:
- Samen spelen
- Op je beurt wachten
- Kleine conflictjes zelf oplossen (met behulp van een leidster)
- Rekening houden met anderen
- Eerlijk delen
- Praten in een groep
- Vragen stellen
- Taal begrijpen en spreken
- Luisteren naar de leidster
- Opkomen voor zichzelf
- Rustig in een kring zitten
- Vertrouwen krijgen in zichzelf en anderen
- Omgaan met vreugde en verdriet zonder papa of mama erbij
- Elkaar troosten
Dit zijn vaardigheden die in de thuissituatie, waar je altijd in de buurt bent van je kindje, minder vaak geoefend worden. En het zijn juist skills die op de basisschool heel bruikbaar zijn. Als je kindje dit al geleerd heeft, is de overgang naar de kleuterklas straks een stuk makkelijker voor hem.
Naast deze sociale en emotionele vaardigheden, leert je kindje ook nieuwe dingen op motorisch en cognitief gebied. Op de peuterspeelzaal wordt geknutseld, gebouwd, met water en zand geëxperimenteerd, gezongen, buiten gespeeld, gepuzzeld, voorgelezen en samen fruit gegeten. Daarnaast werken peuterspeelzalen meestal in thema’s zoals seizoenen, feestdagen, de boerderij, je lichaam. Zo leert je kindje spelenderwijs al veel over de wereld om hem heen.
Verschil met kinderdagverblijf
Een peuterspeelzaal verschilt op een aantal punten van een kinderdagverblijf. Op een kinderdagverblijf kan je kindje van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds terecht. De tijd dat je kindje op een speelzaal verblijft, is korter. Vaak is dit slechts een uurtje of drie. Als je allebei een groot deel van de week werkt, maakt dit het gebruik van een peuterspeelzaal wel een logistieke uitdaging. Ook in schoolvakanties en op feestdagen is de peuterspeelzaal gesloten.
Sinds 1 januari 2018 gelden voor beide vormen van kinderopvang dezelfde kwaliteitseisen. Deze eisen omvatten veiligheid, gezondheid en stabiliteit, maar ook ontwikkeling en vakkundigheid. Qua inhoudelijke activiteiten is er dus meestal weinig verschil tussen beide kindercentra. Gaat je kind één dag in de week naar het kinderdagverblijf, dan kan een peuterspeelzaal een mooie aanvulling zijn. Is je kleine er al meerder dagen per week, dan heeft het niet per se meerwaarde.
Oriënteren op een peuterspeelzaal
Als je overweegt om je kindje straks naar de peuterspeelzaal te brengen, is het goed om alvast eens in de buurt rond te kijken welke mogelijkheden er zijn. Wellicht weten jullie al naar welke school je kleine straks gaat en is daar een peuterspeelzaal bij aangesloten? Dat maakt de overgang naar school nog prettiger. Of misschien kies je bewust voor een VVE-peuterspeelzaal of een die is aangesloten bij een school met een christelijk karakter?
Door op tijd te beginnen met oriënteren, bijvoorbeeld als je kindje zo’n 18 maanden oud is, kan je rustig bedenken wat je een fijne peuterspeelzaal vindt. Je kan ook altijd even langsgaan om de sfeer te proeven. Inschrijven kan bij de meeste peuterspeelzalen al vanaf het moment dat je kleine 1 jaar oud is.
Inschrijven voor een peuterspeelzaal
Wil je je kindje laten spelen op de peuterspeelzaal, dan is het slim om hem op tijd in te schrijven. Er kunnen wachtlijsten van enkele maanden zijn. Als je het fijn vindt dat je kindje vanaf zijn 2e jaar gelijk naar de peuterspeelzaal gaat, kan je hem het beste al inschrijven als hij ongeveer 1,5 jaar oud is. Vind je het niet erg als je kindje wat later begint op de peuterspeelzaal, dan kan je ook even voor zijn 2e verjaardag beginnen met oriënteren. Inschrijven kan vaak via een online inschrijfformulier.
Kosten peuterspeelzaal
Gaat je kindje naar de peuterspeelzaal, dan zijn hier kosten aan verbonden. Een deel hiervan betaal je zelf. Hoeveel je betaalt, kan per gemeente verschillen en is afhankelijk van je gezamenlijk inkomen. Per 1 januari 2018 vallen peuterspeelzalen onder dezelfde noemer als kinderdagverblijven. Dit betekent dat ze aan hetzelfde eisenpakket als kinderdagverblijven moeten voldoen.
Voor jou betekent dit dat je sinds 1 januari 2018 kinderopvangtoeslag kan krijgen als je kindje naar de peuterspeelzaal gaat. Deze toeslag kan je aanvragen via de Belastingdienst. Hier zijn wel een aantal voorwaarden aan verbonden, bijvoorbeeld dat je beiden werkt en/of studeert. Voldoe je niet aan de voorwaarden, dan is het toch mogelijk dat je een bijdrage van de gemeente krijgt. Wil je weten welke situatie op jou van toepassing is? Kijk dan op de website van de Belastingdienst.
De eerste keer: best even wennen!
Als je kleine voor het eerst naar de peuterspeelzaal gaat, is dat best even wennen voor jullie allebei. Zeker als hij (nog) niet naar een kinderdagverblijf gaat. De eerste keren blijf je erbij , maar op een gegeven moment moet je zijn handje loslaten en moet hij het zelf doen. Slik! Dit zal vast met wat traantjes gemoeid gaan, maar geloof ons, het went. Vaak is het grote verdriet al gauw verdwenen nadat jij de deur achter je dichtgetrokken hebt. Nu bij jou nog.
Neem een verwenmomentje voor jezelf of ga juist iets actiefs doen, dan vliegt de tijd. Voor je het weet kan je je kleine held weer ophalen.
Auteur Lauri Hanewinckel