Litteken keizersnede: herstel en verzorging

Litteken keizersnede: zo ziet het eruit

Een keizersnede is geen kleine operatie. Je houdt er een litteken van 15 tot 20 centimeter aan over. Dit litteken bevindt zich meestal boven je schaambeen, ongeveer ter hoogte van je bikinilijn, en loopt horizontaal. Heb je een spoedkeizersnede gehad of is je baby te vroeg geboren, dan is het ook mogelijk dat je litteken verticaal over het midden van je buik loopt.

Na de operatie ziet het litteken er rood en gezwollen uit. Daarnaast kan er nog (roze) wondvocht of bloed uit de wond lekken. Dat is normaal en daarom zit er de eerste dagen nog een verband op je wond.

Hechtingen

De gynaecoloog hecht de operatiewond meestal met oplosbare hechtingen. Deze hoeven niet verwijderd te worden, maar lossen vanzelf op. Wanneer je wel hechtingen hebt die verwijderd moeten worden, krijg je hier bij je ontslag uit het ziekenhuis een afspraak voor. Het verwijderen gebeurt na vijf dagen. De huisarts of verloskundige kan dit ook doen.

Herstel litteken van de keizersnede

Het herstel na een keizersnede is voor iedereen anders. Iedere bevallen vrouw heeft tijd nodig om te ontzwangeren, maar het herstel na een keizersnede duurt vaak nog wat langer. Geef je lichaam de tijd om te herstellen, dan krijgt de operatiewond de kans om goed te genezen.

Eerste twee weken

De eerste twee weken ziet het litteken er nog rood en gezwollen uit. Je kan nog veel pijn hebben rondom het litteken, maar ook binnenin je buik. Naast je huid, zijn ook de spieren van je buik en je baarmoeder doorgesneden tijdens de operatie. Ook dit moet helen. Je kan last hebben van een trekkend gevoel bij het litteken en de huid eromheen kan doof aanvoelen. Dit komt doordat de zenuwen zijn doorgesneden. Meestal herstelt dit weer binnen zes tot twaalf maanden.

Na zes weken

In de eerste zes weken kan het litteken gaan jeuken. Dit is niets om je zorgen over te maken, het is een teken van genezing. Na zes weken is de wond volledig genezen. Je kan in principe alles weer doen, maar luister wel naar je lichaam. Het litteken kan er nog steeds uitzien als een donkere of rood paarse streep. Dit trekt nog verder weg. In de loop van de maanden en jaren zal het litteken lichter, kleiner en vager worden.

Hoe moet je het litteken behandelen en verzorgen?

Een zorgvuldige verzorging van het litteken, komt een snelle genezing ten goede. Rust en een goede hygiëne zijn hierbij belangrijk. De volgende tips helpen voor een goede genezing:

• Was de huid rondom de wond dagelijks. Doe dit met een milde zeep, zonder parfum. Je mag gewoon douchen met de wond, maar in bad gaan wordt nog afgeraden. Pas als je niet meer vloeit, kan je weer in bad. Dep na het douchen de wond voorzichtig droog met een schone handdoek.
• Laat de wond drogen aan de lucht. Als de wond droog is, mag het verband eraf. Meestal is dit na een dag of twee. Laat de wond dan regelmatig luchten. Dit bevordert de genezing en voorkomt dat het gebied rondom je litteken een broeinest voor bacteriën wordt.
• Houd rust en beperk lichamelijk werk. Voor genezing is rust nodig. Daarom kan je de eerste zes weken beter rustig aan doen, niet zwaar tillen of sporten en geen zwaar lichamelijk werk (zoals stofzuigen) verrichten. Ook autorijden kan je beter vermijden, vanwege de druk van de gordel op je buik.
• Draag luchtige, loszittende kleding. Kleren van zacht, luchtig materiaal, zoals katoen, zijn prettig voor de wond. Deze laten lucht door en irriteren de wond niet.
• Eet gezond en drink voldoende water. Een gezond voedingspatroon en genoeg vocht zijn van belang voor een goede wondgenezing. Eet dus voldoende fruit en groente, zodat je de benodigde vitamines en mineralen binnenkrijgt.
• Rook niet. Roken staat een gezonde genezing van wonden in de weg en is bovendien ongezond voor je lijf en je baby. Dit kan je dus beter niet doen.

Wondinfectie: hoe herken je een ontstoken litteken?

Als je een operatiewond hebt, is het verstandig om alert te zijn op tekenen van infectie. Het komt niet vaak voor, maar een operatiewond kan geïnfecteerd raken met bacteriën. Dit herken je aan de volgende klachten:

• Roodheid van de huid rondom de wond
• Toenemende pijn rondom het litteken of in je buik
• Koorts (temperatuur boven de 38,5 graden)
• Een gezwollen huid rondom het litteken of een voelbare zwelling onder de huid
• Er komt een pussende vloeistof uit de wond die sterk ruikt

Merk je dit op? Neem dan contact op met de gynaecoloog, verloskundige of huisarts voor de juiste behandeling.

Littekenzalf en littekencrème

Er zijn diverse soorten littekenzalf en littekencrème op de markt waarvan wordt beweerd dat ze littekens verminderen of zelfs doen verdwijnen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt echter nog onvoldoende bewijs voor het positieve effect van dit soort producten. De onderzoeken die wel een positief effect laten zien, zijn niet altijd even kwalitatief of onafhankelijk.

Dat er tot nu toe onvoldoende wetenschappelijk bewijs is, wil niet zeggen dat een positief effect niet mogelijk is. Sommige vrouwen ervaren wel een duidelijke verbetering met dit soort producten. Proberen kan dus geen kwaad.

De eerste twee weken is het overigens niet verstandig om iets op de wond te smeren, omdat deze mogelijk nog niet helemaal gesloten is. Na twee weken kan je eventueel wel een neutrale crème of voedende olie gebruiken om je huid soepel te houden en zo de genezing een handje te helpen.

Geneest jouw litteken toch niet optimaal of voel je je onzeker erover? Bedenk dan dat je litteken een bewijs is van de komst van iets heel moois in jouw leven. Je mag dus best trots zijn op deze souvenir!

Een volgende bevalling met een keizersnedelitteken

Je vraagt je misschien af of je bij een volgende bevalling opnieuw een keizersnede moet krijgen, nu je een keizersnedelitteken hebt. Dit hangt vooral af van de reden van de keizersnede en verschilt dus per persoon. Je kan dit bij de nacontrole met de gynaecoloog bespreken. Wel heb je na een keizersnede een indicatie om volgende keer in het ziekenhuis te bevallen. Dit is vanwege het litteken op je baarmoeder.