Bedritueel: zo leert je baby dat het bedtijd is

Wat is een bedritueel?

Een bedritueel is een vast ritueel dat je elke dag voor het slapen gaan gebruikt. Het bestaat uit een aantal activiteiten die je voor elk dutje in een vaste volgorde herhaalt. Door die vaste volgorde weet je baby wat er gaat gebeuren. Je kleine kan zich dan beter ontspannen. Met een vast slaapritueel, zal je kindje vaak beter en langer doorslapen.

Een bedritueel ziet er voor iedere baby anders uit. Het bestaat vaak uit verschillende onderdelen, zoals luier verschonen, wassen, voeden, een boekje lezen en knuffelen. Er is hierbij geen goed of fout, zolang het voor jullie maar werkt.

Hoe helpt een bedritueel je kindje beter te slapen?

Een bedritueel kan helpen bij het ontwikkelen van een slaapritme doordat het de overgang tussen dag en nacht duidelijk maakt voor je kindje. Hoe meer avonden in de week je dus hetzelfde bedtijdritueel doet, hoe beter het zal helpen. Dit helpt ook voor het ontwikkelen van een dag- en nachtritme.

Dag- en nachtritme

Het dag- en nachtritme zorgt ervoor dat we ’s nachts kunnen slapen en overdag actief kunnen zijn. Dat slaapritme wordt in het lichaam geregeld door de biologische klok en verschillende hormonen, zoals melatonine en cortisol.

Als het ’s avonds donker wordt, maakt het lichaam het slaaphormoon melatonine aan. Dit leidt ertoe dat je baby slaperig wordt. Cortisol is een stresshormoon, waardoor je kleine alert wordt. Wanneer ’s avonds het melatonine stijgt, daalt het cortisol. ’s Ochtends zorgt zonlicht ervoor dat het melatonine weer minder wordt. Het cortisol stijgt dan juist weer. Dit helpt de biologische klok goed lopen.

Slaapritueel en bedtijd

Een slaapritueel zorgt er ook voor dat je baby weet dat het bijna tijd is om te slapen. Daardoor gaat het lichaam alvast meer melatonine aanmaken. Hierdoor valt je kindje makkelijker in slaap. Een vaste bedtijd kan daar ook bij helpen. Blijf bij het kiezen daarvan wel letten op de slaapsignalen van je baby.

Ontwikkeling van het slaapritme

In de buik heeft je baby nog geen daglicht gezien. Ook slaapt hij nog het grootste deel van de dag. Na de geboorte slaapt je baby nog steeds zo’n 16 tot 17 uur van de dag. Toch begint vanaf 8 weken de biologische klok van je kindje zich te ontwikkelen. Hiermee ontstaat ook langzaam een dag- en nacht ritme. Deze ontwikkeling duurt ongeveer 8 weken. Na een aantal maanden wordt het slaapritme daarom steeds regelmatiger.

Onderdelen van een bedritueel

Hoe het bedritueel van je baby eruitziet, hangt af van jullie eigen situatie en wensen. De volgende onderdelen kunnen prettig zijn tijdens het slaapritueel.

• Wassen. Een warm badje kan ervoor zorgen dat je baby zich ontspant. Op de andere dagen kan je je kleine wassen met een washandje.
• Luier verschonen. Dit is altijd prettig om voor het slapen gaan te doen. Zo kan je baby fris het bed in.
• Pyjama aandoen. Eet je kindje al hapjes en kruipt hij over de grond? Dan is het fijn om hem ’s avonds wat schoons aan te trekken.
• Knuffelen. Als je dicht bij je kindje bent, komt het knuffelhormoon oxytocine vrij. Dat zorgt voor een ontspannen gevoel bij jou en je kindje.
• Voeden. Door te voeden tijdens het bedritueel kan je baby met een volle maag gaan slapen. Als je borstvoeding geeft, zit daar ’s avonds ook nog melatonine in. Dit komt omdat je melk zich aanpast aan wat je baby nodig heeft. Extra fijn voor het in slaap vallen dus.
• Tandenpoetsen. Zijn de eerste tandjes al doorgekomen? Dan is het een goed idee om ze elke avond tijdens het bedritueel te poetsen.
• Boekje lezen. Een boekje voorlezen is goed voor de taalontwikkeling van je baby. Je baby begrijpt het verhaal nog niet. Toch gaat hij de woorden op een gegeven moment herkennen.
• Liedje zingen of muziekdoosje aanzetten. Een liedje zingen kan de band met je kindje versterken. Ook kan muziek zorgen voor het verlagen van stress.

Tips

• Begin op tijd. Begin twintig tot dertig minuten voor de bedtijd van je kindje met het bedritueel. Zo heb je voldoende tijd voor alle onderdelen en ligt je baby op zijn bedtijd in bed.
• Maak het niet te lang. Hou het bij drie of vier activiteiten zodat het makkelijk in een half uur past. Zo blijft het haalbaar.
• Rustige slaapomgeving. Door het bedritueel in een rustige kamer te doen met weinig prikkels zorg je voor een kalme sfeer. Daardoor kan je baby zich beter ontspannen en slaperig worden.
• Praat tegen je baby. Tijdens het slaapritueel is het fijn voor je baby als je tegen hem praat. Jouw stem werkt namelijk geruststellend. Vertel bijvoorbeeld wat je doet of hoe de dag was.
• Doe ongeveer hetzelfde als je partner. Het bedritueel werkt beter als de activiteiten elke avond hetzelfde zijn. Kleine verschillen zijn niet erg, maar probeer in grote lijnen hetzelfde te doen als je partner.
• Probeer white noise. White noise is een geluid wat je baby kan ondersteunen tijdens het slapen. Het geluid doet je kindje denken aan de geluiden uit de baarmoeder. Hierdoor kan je kleine kalmeren. Ook dempt het andere omgevingsgeluiden wat kan helpen met doorslapen.

Meer tips over slapen

Wil je meer weten over hoe je je baby kan helpen met het krijgen van een goed slaapritme? Bekijk eens ons e-book ‘Slaapwijzer – (Nacht)rust door routine‘.