Je baby wil niet slapen: wat te doen bij 0-6 maanden?

Slaapbehoefte en slaapritme baby

Je pasgeboren baby heeft nog geen duidelijk dag-nachtritme. Dag en nacht zijn voor je kleine nog hetzelfde. Alles wat je kindje doet (drinken, slapen, plassen, poepen en even wakker zijn), gebeurt ’s nachts én overdag. Het slaappatroon moet zich nog ontwikkelen tot een vast ritme. Pas rond de leeftijd van 4 maanden begint hier wat regelmaat in te komen.

Je baby heeft slaap nodig, en flink ook. Hoeveel een baby slaapt, hangt voor een groot deel af van de leeftijd. De meeste baby’s die jonger zijn dan 6 maanden slapen zo’n 14 tot 17 uur per 24 uur. Tussendoor is je kleine maar kort wakker. Bij het ouder worden, verandert het slaapritme en het benodigde aantal uren slaap. Gemiddeld genomen kan je van de hoeveelheid slaapuren in de tabel hieronder uitgaan.

Je baby wil niet slapen: hoe komt het?

Elke baby gaat door fases van minder goed slapen. Het opbouwen van een gezond slaapritme is iets wat je kindje nog moet leren. In dezelfde fase leert je kleine ontdekker ook een heleboel andere dingen, zoals brabbelen, voorwerpen herkennen, grijpen, omrollen en kruipen.

Alles wat je baby leert en ontdekt, moeten de hersenen verwerken. Dit gebeurt voor een groot deel tijdens de slaap. Gaat je baby door een grote ontwikkelingssprong, bijvoorbeeld omdat de mijlpaal van zelfstandig leren zitten net gelukt is? Dan is de kans groot dat het slaappatroon hierdoor even in de war raakt. Deze ‘problemen’ met slapen verdwijnen vaak weer als je kind de nieuwe skill onder de knie heeft. Ze horen er dus bij.

Je baby wil niet slapen: moeilijkheden en oplossingen

Als je baby niet wil slapen, kan dat verschillende oorzaken hebben. Wat je eraan kan doen, hangt af van de oorzaak en de leeftijd van je kindje. Hieronder staan de meest voorkomende ‘slaapmoeilijkheden’ bij baby’s van 0 tot 6 maanden en mogelijke oplossingen.

Slaapregressie

Het naar bed gaan verloopt soepel en jullie hebben net een aardig slaapritme gevonden. Plotseling verandert dit en krijg je je kindje met geen mogelijkheid naar bed. Of je baby wordt steeds wakker ’s nachts. Herkenbaar? Je kan te maken hebben met een slaapregressie. Dit betekent dat je baby terugvalt naar een oud, onrustig slaappatroon. Slaapregressies zijn tijdelijk en treden meestal op wanneer je kind een grote ontwikkelingssprong doormaakt.

Tips en oplossingen

De beste manier om hiermee om te gaan is door flexibel te zijn en je kind te verwennen met extra liefde en knuffels. Let daarbij op de slaapsignalen van je baby. Zie je tekenen van vermoeidheid? Reageer hier dan meteen op door je kleine in bed te leggen.

Ook een vast bedtijdritueel kan helpen. Het zorgt voor voorspelbaarheid. Dit geeft je baby een veilig gevoel, wat het makkelijker maakt om te gaan slapen. Een vast ritueel houdt ook de biologische klok goed. Voor de hersenen is dan duidelijk wanneer ze het slaaphormoon (melatonine) aan moeten maken. Dit hormoon maakt je baby aan vanaf 3 maanden.

Slaapregressies kunnen samengaan met een lichamelijke groeispurt. Het is daarom goed mogelijk dat je baby meer voedingen nodig heeft. Houd de voedingssignalen die je baby je geeft dus ook goed in de gaten.

Bedenk ten slotte dat een slaapregressie een goed teken is. Het betekent dat je baby groeit en leert. Gelukkig is het maar een fase, die ook weer overgaat. Zijn de slaapproblemen na de ontwikkelingssprong niet verdwenen? Dan is het mogelijk dat je baby een gewoonte heeft ontwikkeld tijdens de ontwikkelsprong. Soms kan het moeilijk zijn om van zo’n slaapgewoonte af te komen. Een kinderslaapcoach kan je hierbij begeleiden.

Je baby wil niet slapen overdag

De slaapjes overdag zijn belangrijk voor je baby. Ze helpen bij het groeien en ontwikkelen van het kinderbrein. Ook kunnen ze zorgen voor een beter humeur en huilen minder maken. Zonder ochtend- en middagdutjes raakt je baby oververmoeid. Dat staat de nachtrust van je kind in de weg. Toch kan goed slapen overdag soms een uitdaging zijn.

Tips en oplossingen

Voor een succesvol slaapschema kan je op zoek gaan naar de sleep windows van je kind. Een sleep window is een periode van de dag waarin je kind klaar is om te slapen. Je kan dit herkennen aan vermoeidheidssignalen, zoals gapen, in de ogen wrijven, rode oren, staren of niet geïnteresseerd zijn in de omgeving. Als je deze slaapsignalen tegenkomt tijdens het bedtijdritueel, is je timing goed. De volgende tips kunnen ook helpen.

• Vaste tijden als richtlijn. Houd elke dag ongeveer dezelfde slaaptijden aan. De kans is dan groot dat je de sleep windows niet mist. Blijf hierbij vooral naar je kindje kijken en kijk met een schuin oog naar de klok om te checken of het klopt.
• Een rustige en donkere kamer. Net als voor jou, is het voor je baby makkelijker om in een stille en verduisterde kamer in slaap te vallen. Door het donker maakt het lichaam meer melatonine aan.
• Verkort bedtijdritueel. Gebruik een kortere versie van het avondritueel om je baby te helpen in slaap te vallen. Zo herkent je baby dat het tijd is om te slapen.
• Laat hem zelf in slaap vallen. Moedig je kind aan om zelfstandig in slaap te vallen. Lukt het in slaap vallen alleen als jij je kindje in slaap wiegt? Probeer dit af te bouwen en leg je baby slaperig maar wakker in bed. Gaat je baby huilen? Reageer dan snel door te troosten en probeer het de volgende keer weer.

Het kan even duren voor de overdagslaapjes routine worden. Het ochtendslaapje krijgt pas bij zo’n 12 weken vorm en de andere slaapjes ontwikkelen zich rond 16 weken. Verwacht dus niet meteen te snel te veel van de dutkwaliteiten van je jonge baby.

Je baby valt moeilijk in slaap

Heeft je baby moeite met zelfstandig in slaap vallen? Dat kan te maken hebben met afhankelijke slaapassociatie. Dit betekent dat je kind jou nodig heeft om in slaap te vallen, bijvoorbeeld door te voeden of wiegen.

Als dit bij jouw baby het geval is, gaat het verder slapen zonder jouw hulp ook niet. Ben jij niet in de buurt wanneer je kind wakker wordt? Dan wordt je kleine onrustig en huilerig en lukt het niet om zelf weer in slaap te vallen.

Tips en oplossingen

Je kan dit doorbreken door je baby slaperig, maar wakker in bed te leggen. Blijf in de buurt en reageer snel wanneer het huilen begint. Gebruik bijvoorbeeld lieve woordjes of aai over het bolletje om je kind te troosten. Een baby jonger dan 6 maanden kan je beter niet laten huilen. Op deze leeftijd is je kind er lichamelijk en mentaal nog niet klaar voor om dit zelf op te lossen.

Probeer wel om regelmatig te oefenen met het zelfstandig in slaap vallen. Op deze manier leert je kleine dat hij of zij dit zelf kan. Na een tijdje lukt het dan ook om bij het tussendoor wakker worden weer zelf in slaap te vallen.

Je baby slaapt onrustig

Als je baby onrustig slaapt, kan dat een medische oorzaak hebben. Aandoeningen zoals refluxziekte, slaapapnoe, koemelkallergie en eczeem kunnen je kind wakker houden. Denk je dat dit mogelijk een rol speelt? Bespreek dit dan met je huisarts.

Tips en oplossingen

Wil je baby niet slapen? Dan kan dit ook een niet-medische, maar wel lichamelijke oorzaak hebben: oververmoeidheid. Je kindje maakt hierbij veel van het stresshormoon cortisol aan. Dit maakt slapen moeilijk. Je kan dit voorkomen door je kindje niet te lang wakker te houden, vroeg naar bed te brengen en goed te letten op vermoeidheidssignalen.

Ook een afhankelijke slaapassociatie kan zorgen voor onrustig slapen. Een nacht slaap bestaat bij iedereen uit verschillende slaapcycli. Tussendoor word je wakker. Als je weet hoe je zelfstandig in slaap moet vallen, heb je dit niet door. Baby’s hebben dat nog niet geleerd. Heeft je baby jouw hulp nodig om in slaap te vallen? Dan ben jij ook nodig om verder te kunnen slapen wanneer je kind tussendoor wakker wordt.

Je baby slaapt niet door

Je jonge baby wordt vaak wakker ’s nachts en wil dan gevoed worden. De maag is nog klein en daar past dus niet veel melk per keer in. Hierdoor heeft je kleine al vlug weer een voeding nodig. Daarom wordt er in het begin vaak niet langer dan twee tot drie uur achter elkaar geslapen. Als je kindje ouder wordt, zal deze tijd langer worden.

Tips en oplossingen

Veel ouders kunnen niet wachten tot hun baby doorslaapt. Het is hierbij goed om niet te snel te veel van je baby te verwachten. Vanaf ongeveer 6 maanden slapen de meeste baby’s ongeveer acht uur per nacht. De ene baby begint hier sneller mee dan de andere. Het is ook niet ongewoon dat je baby tot 1 jaar nog een nachtvoeding nodig heeft. Is je kindje al wat ouder en blijft het doorslapen moeilijk? Bekijk dan de tips voor doorslapen.

Wanneer is het echt een probleem?

Meestal zijn slaapproblemen fases en gaan ze vanzelf weer over. Houdt jouw baby langere tijd last van een bepaald slaapprobleem? Of wil je baby niet slapen en denk je dat dit een medische oorzaak heeft? Neem dan contact op met je huisarts of een kinderslaapcoach.