Eczeem bij je baby

Wat is eczeem?

Vaak denken ouders bij het zien van eczeemplekken bij hun baby aan een allergie, meestal is dit echter niet het geval. Er zijn verschillende soorten eczeem. De drie meest voorkomende vormen zijn:

Atopisch eczeem

Atopisch eczeem, ook wel constitutioneel eczeem genoemd, is een ontstekingsziekte van de huid. Atopisch of constitutioneel wil zeggen dat het te maken heeft met een erfelijke aanleg. Dit is de officiële benaming voor de ‘normale’ vorm van eczeem.

Eczeem wordt ook wel eens dauwworm genoemd. Het begint al op jonge leeftijd (80% in het eerste levensjaar), vaak al na 3 of 4 maanden. Hoewel het een vervelende aandoening is, kan het geen kwaad. Wel is het belangrijk om er goed mee om te gaan. Gelukkig groeien de meeste kindjes er na een aantal jaar weer overheen.

Contacteczeem

Contacteczeem is een andere vorm van eczeem die ontstaat na contact met een bepaalde stof waar je kindje allergisch voor is. De eczeemplekken ontstaan dan op de plek waar de stof in contact is gekomen met de huid. Een voorbeeld hiervan is nikkelallergie, die vaak wordt opgemerkt bij het dragen van sieraden.

Seborroïsch eczeem

Seborroïsch eczeem is een variant die vooral op de behaarde hoofdhuid voorkomt. Dit komt nogal eens bij baby’s voor. Dan wordt het berg genoemd. Lees meer over berg bij baby’s.

Symptomen eczeem

Als je baby last heeft van eczeem, dan heeft hij rode, schilferende plekken op de huid. Er kunnen ook bultjes, blaasjes, korstjes en kloofjes ontstaan. Vaak zitten deze plekken op het gezicht (behalve rondom de neus en mond), de hoofdhuid en de romp. Bij oudere kindjes zie je het vooral in de knie- en elleboogholtes en de nekplooien. Ook de enkels, polsen en wederom het gezicht vertonen deze huidafwijkingen.

Eczeem gaat vaak gepaard met een droge huid, maar de plekken kunnen ook juist wat vochtig zijn. Het vervelende van de plekken is dat ze flink jeuken. Je kindje wordt er onrustig van, kan er ’s nachts wakker van worden en gaat vaak krabben.

Komen de schilferende plekken alleen voor op de hoofdhuid van je kleine en gaan ze gepaard met gelige korsten, dan heb je te maken met berg.

Hoe komt mijn baby aan eczeem?

De exacte oorzaak van eczeem is onbekend. Wel weten we dat het te maken heeft met een erfelijke aanleg voor een overgevoeligheids- of allergische reactie op bepaalde prikkels. Heb jij of heeft je partner vroeger eczeem gehad? Dan is de kans groot dat je kleintje het ook krijgt.

De huid heeft een beschermende werking en vormt een natuurlijke barrière tegen vervelende stofjes en ziekteverwekkers. Vet en vocht houden je huid soepel en zacht en zorgen dat je huid zijn beschermende functie goed kan uitoefenen. De erfelijke afwijking bij eczeem zorgt er waarschijnlijk voor dat de huid minder goed in staat is om vocht vast te houden. De huid droogt dan sneller uit en de beschermende werking wordt minder.

Factoren vanuit de omgeving dragen, samen met de erfelijke aanleg, bij aan het optreden van eczeem. De huid reageert namelijk op deze prikkels. Kleine bloedvaatjes in de huid laten vocht door, wat roodheid, jeuk en zwelling veroorzaakt.

Eczeem is een chronische aandoening, maar gelukkig heeft je kleine er niet constant last van. Het komt en gaat vaak in periodes die niet goed te voorspellen zijn. Je kan het aantal opvlammingen wel beperken door rekening te houden met de factoren die dit uitlokken.

Uitlokkende factoren voor eczeem

Er zijn veel verschillende factoren die eczeem kunnen uitlokken. Niet alle baby’s en peuters zijn gevoelig voor dezelfde prikkels. Dit is even uitzoeken dus. De volgende factoren kunnen uitlokkend werken:

• Vaak wassen met water, shampoo en zeep. Dit droogt de huid uit. Eén tot twee keer per week is voldoende.
• Zweten. Het zweet irriteert de huid.
• Warm weer of juist vorst kan de huid ook prikkelen.
• Kleding met ruwe vezels, zoals wol.
• Krabben. Dit verergert vaak de klachten en open wondjes zijn extra vatbaar voor infecties.
• Stress. De huid reageert hier op.
• Ziektes waarbij de weerstand minder is, zoals verkoudheden, keelpijn of griep.
• (Geparfumeerde) wasmiddelen en wasverzachters. Die irriteren de huid, net als zeep.
• Huidschilfers of speeksel van huisdieren.

Besmettelijk?

Geen zorgen: constitutioneel of atopisch eczeem is, zoals eigenlijk alle vormen van eczeem, niet besmettelijk. Je kan elkaar dus ongestoord aanraken en knuffelen en je hoeft niet bang te zijn dat je kleine andere kindjes besmet.

Wat kan je doen om je baby te helpen?

• Vermijd bovenstaande uitlokkende factoren.
• Een ‘eczeemhuid’ droogt sneller uit. Het is dus belangrijk om het babyhuidje goed vet te houden. Dit kan met (vochtinbrengende) babycrèmes of een door de huisarts voorgeschreven crème.
• Houd de nagels van je kindje kort, zodat krabben minder schade oplevert. Krabt hij toch nog? Doe dan sokjes of speciale wantjes om zijn handjes.
• Geef je kindje, als dat gaat, zo lang mogelijk borstvoeding. Hierin zitten beschermende antistoffen.
• Houd het huis stofvrij in verband met huisstofmijt.
• Ga dagelijks even met je kindje naar buiten. Zonlicht heeft een positief effect op eczeem.
• Kies voor katoenen kleding voor je kleine. Het huidje van je baby kan dan beter ‘ademen’.
• Droog je kleine na het badderen deppend af, niet wrijvend.
• Leid je kindje af door een spelletje te doen of hem aan het lachen te maken.

Naar de dokter

Om vast te stellen of er daadwerkelijk sprake is van eczeem, kan je het beste even naar de huisarts gaan. Stelt de dokter inderdaad de diagnose eczeem vast, dan kan hij je kindje behandelen met verzorgende vochtinbrengende crèmes, hormoonzalven of een combinatie hiervan. De behandeling zorgt ervoor dat de ontstekingsreactie van de huid vermindert en dat de huid weer zacht en soepel wordt.

Meestal helpt deze behandeling goed. Soms is het echter nodig om doorverwezen te worden naar de (kinder)dermatoloog voor een behandeling met sterkere zalven. In zeldzame gevallen kan een voedselallergie, zoals koemelkallergie, een oorzaak van eczeem zijn. Als de huisarts dit vermoedt, zal hij dit verder onderzoeken. Als er sprake is van koemelkallergie heeft je kindje vaak ook andere klachten hebben zoals hoesten, een piepende ademhaling en maag-darm klachten.

Vooruitzichten

Het goede nieuws is dat eczeem bij veel kinderen vanaf de leeftijd van 3 jaar vaak vanzelf verdwijnt. Bij andere kinderen blijft het wat langer aanwezig en neemt het in de lagereschooltijd in intensiteit af. Tegen de leeftijd van 30 jaar hebben nog maar weinig mensen last van constitutioneel eczeem.

Omdat eczeem gepaard gaat met een gevoeligheid voor allergie, is er een licht verhoogde kans op astma of hooikoorts op latere leeftijd.