Borstvoeding en werk combineren

Borstvoeding en werk combineren, zo kan het!

Er zijn verschillende mogelijkheden om het geven van borstvoeding met werk te combineren:

• Kolven op het werk
• Tussendoor naar huis of de opvang om je baby te voeden
• Je kindje laten langsbrengen op het werk
• (Deels) thuis werken

Welke mogelijkheid voor jou het beste is, hangt af van het soort werk dat je doet, hoe flexibel je werkgever is en op welke afstand je werk zich van je baby bevindt. Voor veel moeders zal tussendoor naar huis of opvang gaan niet de handigste optie zijn vanwege de tijd die dat kost of omdat je niet altijd weg kan van je werk. Ook zal het niet altijd mogelijk zijn je kindje te laten brengen. Het grootste deel van de werkende en borstvoedende moeders kiest ervoor om te kolven.

Kolven

Kolven is de meest voor de hand liggende optie om borstvoeding en werk te combineren. Je kan het tussen het werken door doen. Natuurlijk is het wel anders dan het live voeden van je baby. Enkele handige tips om deze overgang zo soepel mogelijk te laten verlopen:

• Oefenen. De belangrijkste tip: oefen! Het is verstandig om je baby vanaf 4 weken oud elke dag wat afgekolfde melk uit een flesje te laten drinken. Geef dat flesje dan bij voorkeur niet zelf. Je baby moet leren dat hij soms ook van iemand anders te eten krijgt, en op een andere manier. Oefen dit vooral als jij zelf niet in de kamer bent. Kies bovendien voor een fles die makkelijk te combineren is met borstvoeding. Zo is er een fles waarmee je baby net als aan de borst kan drinken.
• Voorraad. Leg een voorraadje melk aan. Het is niet nodig een hele vriezer vol melk te hebben, een paar dagen voorraad is voldoende. Tenslotte kolf je op je werk weer voor de volgende dag. Als je gaat werken, zorg je dus dat die voorraad aangevuld blijft.
• Toeschietreflex stimuleren. Dit gebeurt vanzelf als je baby aan de borst drinkt, maar met kolven moet de kolf dit doen. Het is belangrijk om een kolf met een 2 fasen systeem te kiezen, waarbij de kolf begint in de stimulatiefase om de toeschietreflex op te wekken. Dit doet je baby ook aan de borst. Tussen de werkstress door kan het wat lastiger zijn, maar probeer toch te ontspannen. Foto’s en filmpjes van je baby op je telefoon kunnen ook helpen om de reflex op te wekken.
• De juiste kolf. Kies een kolf die het beste aansluit bij je behoeftes. Als je drie tot vijf dagen gaat werken, dan is een dubbele, elektrische kolf aan te raden. Als je tot 3 dagen gaat werken, kan een kolf waarmee je enkelzijdig afkolft ook volstaan. Voordeel van een dubbele kolf blijft dat je minder lang bezig bent. Je kunt er bovendien wat meer melk mee afkolven omdat je met dubbelzijdig kolven een extra toeschietreflex krijg, waardoor je melk ook iets meer vet bevat en dus nog voedzamer is.
• Voldoende kolven. Om je melkproductie goed op gang te houden, is het verstandig om zoveel mogelijk hetzelfde ‘voedritme’ aan te houden als thuis. Kolf in het begin zo vaak als je baby zou drinken, bij voorkeur ook op dezelfde tijden. Kolf vooral niet minder dan je thuis zou doen. Een keer extra kolven is zelfs aan te raden, om te voorkomen dat je melkproductie terugloopt. Na een week of twee à drie kan je kijken of je met minder vaak kolven uitkomt.

Hoe is het wettelijk geregeld?

Als borstvoedende, werkende moeder heb je rechten die het mogelijk maken om je werk en kolven te combineren:

• Tijdens de eerste negen levensmaanden van je kindje mag je kolven en/of voeden op het werk (kolfrecht).
• Tot een kwart van de werktijd mag je gebruiken om te kolven en/of voeden. In deze tijd mag je ook naar huis om te kolven en/of voeden.
• De werkgever is verplicht om deze tijd uit te betalen.
• De werkgever moet zorgen voor een geschikte kolfruimte.

Wat een ‘geschikte kolfruimte’ precies is, staat ook in de wet omschreven:

• Het moet een rustige ruimte zijn.
• De ruimte moet van binnenuit afsluitbaar zijn.
• Er moet een stoel of bank staan waar je lekker op kan zitten.
• Er moet een koelkast zijn om de afgekolfde melk in te zetten.
• Er moet voldoende verse lucht en de mogelijkheid tot klimaatbeheersing zijn.
• Er mogen geen risico’s zoals gevaarlijke stoffen en verontreinigingen zijn.

De wet maakt het mogelijk om borstvoeding en werk goed te kunnen combineren. In de praktijk blijkt het echter vaak lastiger te zijn. Je werk verlaten om te voeden is simpelweg niet altijd mogelijk, en voor sommige werkgevers kan het moeilijk zijn om voor een kolfruimte te zorgen die aan alle wettelijke eisen voldoet.

Wat als er te weinig mogelijkheden zijn?

Uit onderzoek van 24Baby blijkt dat veel vrouwen te maken krijgen met een gebrek aan mogelijkheden om borstvoeding en werk te combineren. Zo voldoet de kolfruimte bijna nooit aan alle eisen en zijn sommige vrouwen zelfs aangewezen op de wc om te kolven.

Dit kan het een stuk lastiger maken om door te gaan met borstvoeding. Voor veel vrouwen is werk een afhaakmoment voor borstvoeding. En dat is zonde, want met een beetje creativiteit kan je een heel eind komen. Stel: je staat voor de klas. Je kan die kinderen natuurlijk niet alleen laten, maar je kan wel vragen of een collega even voor je kan invallen.

Oplossingen

Probeer samen met je werkgever en collega’s te zoeken naar oplossingen. Het is in ieder geval verstandig om op tijd aan te geven dat je borstvoeding wilt geven, zodat je werkgever voldoende tijd heeft om zich hierop voor te bereiden. Tijdens je zwangerschap is een goed moment.

Breng je werkgever ook op de hoogte van de rechten die je hebt. Het zou zomaar kunnen dat hij of zij hier helemaal niet van op de hoogte is. Bespreek vervolgens samen wat jij nodig hebt om borstvoeding te kunnen blijven geven. Bedenk of de aanpassingen die jouw werkgever wil doen voldoende zijn om borstvoeding te combineren met je baan.

Onbegrip

Een ander probleem waar je tegenaan kan lopen, is onbegrip van je werkgever of collega’s. Scheve gezichten omdat je ‘alweer’ gaat kolven of vragen waarom je niet ‘gewoon kunstvoeding kan geven’, kunnen erg vervelend zijn. Leg uit waarom je graag borstvoeding wil geven en waarom je een paar keer per dag moet kolven. Vergeet niet te vertellen hoeveel gezondheidsvoordelen het geven van borstvoeding heeft voor je baby én voor jou!

Vertel eventueel over het advies van de Wereldgezondsheidsorganisatie (WHO) om baby’s de eerste zes maanden volledig borstvoeding te geven, en daarna nog 12 tot 24 maanden borstvoeding in combinatie met vaste voeding te geven. Door goed in gesprek te blijven, kan je misverstanden en onbegrip zoveel mogelijk voorkomen.

Laat ook zien dat jij bereid bent om je collega’s te helpen. Misschien nemen zij jouw werk wel eens over als je gaat kolven. Probeer andersom dan ook te helpen door voor hen in te vallen wanneer dat kan. Misschien ben jij de eerste werknemer die gaat kolven. Maar doordat jij het doet, bereidt je de weg voor collega’s die na jou komen voor.

Kom je er echt niet uit met je werkgever, dan is het verstandig om dit te melden. Dit kan je intern doen, maar ook bij een vakbond, belangenvereniging of het College voor de Rechten van de Mens.

Bezwaard voelen

Helaas voelen vrouwen die borstvoeding en werk combineren zich vaak bezwaard. Het is zelfs een belangrijke reden om borstvoeding af te bouwen of te stoppen. Onnodig! Jij maakt de keuze om je kindje borstvoeding te geven en je hoeft je echt niet schuldig te voelen dat je dit een tijdje combineert met je baan. Je hebt er recht op.

Ook wanneer je kolfrecht na negen maanden voorbij is kun je borstvoeding blijven geven. Dan komt het ook aan op je eigen inventiviteit. Je kindje eet tegen die tijd al een beetje mee met de pot en waarschijnlijk heb je nu genoeg aan de koffie- of lunchpauze om toch nog af te kolven als dat nog nodig is.