Kraamvrouwenkoorts: wat is dat precies?
Kraamvrouwenkoorts was vroeger een belangrijke reden waarom vrouwen stierven in het kraambed. Tegenwoordig gebeurt dit gelukkig nauwelijks nog. Toch kan je een infectie oplopen na je bevalling. Hoe herken je kraamvrouwenkoorts en hoe wordt het behandeld?
Wat is kraamvrouwenkoorts?
Kraamvrouwenkoorts is een verzamelnaam voor serieuze infecties die kunnen optreden na de bevalling, vaak met hoge koorts als gevolg. In de meeste gevallen gaat het hierbij om een ontsteking in of rond de baarmoeder. De symptomen treden op tussen de 1 en 10 dagen na de bevalling. Het is een ernstige aandoening.
De infectie kan niet alleen voor jezelf gevolgen hebben, ook je kindje kan geïnfecteerd raken en dus te maken krijgen met de mogelijke complicaties daarvan. Het is daarom belangrijk dat je baby ook onderzocht en behandeld wordt. Kraamvrouwenkoorts kan leiden tot ernstige complicaties, zoals bloedvergiftiging (sepsis) en toxische shock syndroom (TSS).
Vroeger was kraamvrouwenkoorts een van de belangrijkste redenen waarom vrouwen stierven in het kraambed. Door slechte hygiëne in ziekenhuizen liepen veel kraamvrouwen een infectie op, veelal via de handen van hun arts. Behandelmethodes waren bovendien een stuk minder effectief. Gelukkig is er nu veel meer bekend over hygiëne en behandeling, waardoor deze aandoening bijna niet meer voorkomt en goed behandeld kan worden.
Hoe ontstaat kraamvrouwenkoorts?
De infectie wordt veroorzaakt door de groep-A-streptokokken bacterie (GAS). Deze bacterie komt normaal gesproken voor in je mond en neus, maar kan zich verspreiden door hoesten en niesen of via (wondjes aan) de handen. Hierdoor kan hij ook terechtkomen in het gebied rondom je vagina. De bacterie kan ook minder ernstige ziektebeelden veroorzaken, zoals keelontsteking, krentenbaard en roodvonk. In ernstige gevallen kan hij echter ook complicaties als sepsis, hersenvliesontsteking en baarmoederontstekingen veroorzaken.
Na je bevalling heb je een wond in je baarmoeder, waar eerst de placenta zat. Doordat je vaginakanaal is uitgerekt, kunnen hier makkelijker dan normaal bacteriën doorheen komen, die via je vagina de baarmoeder bereiken. Daar kunnen ze de wond infecteren en ontstaat een ontsteking. Van hieruit kan de infectie zich uitbreiden naar je bloed en een bloedvergiftiging veroorzaken. Dit kan leiden tot shock en het uitvallen van organen.
In sommige gevallen krijg je de bacteriën binnen door slechte hygiëne. In Nederland gebeurt dit echter bijna nooit, omdat ziekenhuizen strenge protocollen hebben om zo hygiënisch mogelijk te werken. Je baby kan tijdens de geboorte ook besmet raken met de GAS-bacterie en ziek worden. Als jij symptomen vertoont van kraamvrouwenkoorts, zal je arts behalve jou dus ook je kindje onderzoeken.
Symptomen kraamvrouwenkoorts
De symptomen van kraamvrouwenkoorts kunnen per vrouw verschillen. Het is daarom soms lastig om een diagnose te stellen. Voel je je ziek na je bevalling, overleg dan met je verloskundige of huisarts. Je kan daarbij aangeven dat je bang bent voor een infectie. Neem in ieder geval contact op als je last hebt van onderstaande symptomen.
- (Hoge) koorts
- Hoofdpijn
- Lage buikpijn
- Rillingen
- Extreem veel dorst
- Snelle hartslag
- Lage bloeddruk (duizeligheid, flauwvallen)
- Donkere vlekken op je huid
- Plassen gaat moeilijk of doet pijn
- Vies ruikende vaginale afscheiding
Behandeling kraamvrouwenkoorts
Omdat de infectie meestal wordt veroorzaakt door een bacterie, kan hij behandeld worden met antibiotica. Meestal word je een of meerdere dagen opgenomen in het ziekenhuis, waar je de antibiotica via een infuus toegediend krijgt. Als je daarna opknapt, kan je de antibioticakuur thuis voortzetten in de vorm van pillen. Door op tijd te behandelen, kunnen complicaties zoals bloedvergiftiging en shock voorkomen worden.
Risicofactoren kraamvrouwenkoorts
Gelukkig is kraamvrouwenkoorts erg zeldzaam. De kans dat je een infectie oploopt is dus niet zo groot. Een aantal factoren kunnen je risico op ontstekingen verhogen. Heb je hiermee te maken, geef dit dan aan bij je verloskundige of gynaecoloog:
- Je vliezen breken voordat de bevalling begint. Je vliezen beschermen je baarmoeder tegen bacteriën. Als deze breken, is die bescherming weg. Meestal komt de bevalling daarna op gang, maar dit is niet altijd het geval. Bel altijd je verloskundige als je vliezen gebroken zijn.
- Je hebt een keizersnede ondergaan. Bij een keizersnede zijn er meer wonden die moeten genezen. Hierdoor neemt het risico op een infectie iets toe.
- Je bent ingescheurd of ingeknipt. Ook als je bent uitgescheurd, een totaalruptuur hebt gehad of bent ingeknipt, zijn er meer wonden. De kans op infecties neemt dan toe.
- Je hebt jonge kinderen die onlangs ziek zijn geweest. Kinderen dragen vaker de GAS-bacterie bij zich. Hierdoor loop je een groter risico om besmet te raken. Geef dit aan bij je verloskundige of gynaecoloog.
Gevolgen kraamvrouwenkoorts
Kraamvrouwenkoorts is een ernstige aandoening. Je kan er flink ziek van worden. De infectie kan leiden tot bloedvergiftiging, TSS en uitval van je organen. In het ergste geval kan je er zelfs aan overlijden. Door op tijd te beginnen met antibiotica, kan dit gelukkig meestal worden voorkomen.
Als de infectie behandeld is, kan je je nog een paar weken moe voelen. Dat is logisch, want je lichaam heeft hard moeten werken om de ontsteking te bestrijden. Daarnaast kan je psychische klachten krijgen, vanwege de hectiek en de angst die bij de behandeling kunnen voorkomen. Heb je hier veel last van, bespreek dit dan eens met je huisarts. Er zijn goede behandelingen beschikbaar voor mentale klachten na je bevalling.
Bij een eventuele volgende zwangerschap is er geen groter risico op besmetting. Toch kan het voor je eigen gevoel prettig zijn als je extra in de gaten wordt gehouden. Bespreek dit met je verloskundige of gynaecoloog. Je hoeft een nieuwe zwangerschap meestal niet uit de weg te gaan.
Auteur Fabienne Janssen Lok