Leren fietsen: zo help jij je peuter vooruit

Wanneer kan je kindje leren fietsen?

De meeste kinderen leren fietsen wanneer ze ongeveer 5 jaar oud zijn. Dat betekent echter niet dat alle kinderen op deze leeftijd moeten beginnen. Sommige peuters van 3 jaar fietsen fluitend zonder zijwieltjes, terwijl andere kinderen van 7 jaar het nog best moeilijk vinden.

De ontwikkeling van de motoriek gaat niet bij elk kind op hetzelfde tempo. Daarnaast zijn niet alle kinderen even gemotiveerd om op jonge leeftijd al te leren fietsen. En juist die motivatie is erg belangrijk. Een ongemotiveerd kind zal er veel langer over doen om te leren fietsen dan een kind dat er zin in heeft.

Probeer daarom geduld te hebben met je kleine en schroef de zijwieltjes gewoon nog even vast als je denkt dat jouw kleine Dumoulin er nog niet klaar voor is.

Stappenplan leren fietsen

Ieder kind leert op zijn eigen manier. Er zijn meerdere technieken om je kindje te leren fietsen. Zo zijn er steeds meer ouders die zweren bij een loopfietsje vanaf jonge leeftijd (ongeveer 18 maanden). Een loopfiets is een fietsje zonder trappers, waarbij je kindje met zijn voeten bij de grond kan om af te zetten.

Oefenen met de loopfiets zorgt ervoor dat je kleine al went aan het balanceren op een fiets. Ook versterkt zijn grove motoriek en traint je kleine zijn beenspieren. Als je kindje ook nog de trapbeweging oefent op een driewieler, zal hij waarschijnlijk weinig moeite hebben met leren fietsen op een ‘echte’ fiets.

Een kindje dat ervaring heeft met een loopfiets, heeft vaak helemaal geen zijwieltjes nodig, omdat hij al goed kan balanceren. Onderstaand stappenplan is dan ook een suggestie, waarbij je zelf eventueel stappen over kan slaan of kan combineren.

1. Check of je kleine gemotiveerd is. Praat eerst eens met je kindje over fietsen. Vind hij het leuk om hiermee te gaan oefenen, of lijkt het hem weinig te interesseren? Motivatie is een heel belangrijke factor om goed te kunnen leren, dus kijk eerst of die er is.
2. Koop een goede fiets. Dit hoeft echt niet de duurste of de nieuwste te zijn, je kleine kan ook prima een tweedehands kinderfiets gebruiken. Let er wel op dat de hoogte van de fiets bij de lengte van je kindje past. Je kleine moet met zijn voeten goed bij de trappers en bij de grond kunnen, maar mag niet met zijn knieën het stuur raken.
3. Fietsen met zijwieltjes. Bij deze stap leert je kleine fietswonder alvast hoe het voelt om zelf te trappen, zonder bang te hoeven zijn voor omvallen. Leer je kindje om vooruit te kijken naar de weg, in plaats van naar het stuur of de trappers.
4. De zijwieltjes iets omhoog zetten. Hierdoor moet je kleine al iets meer zelf zijn evenwicht bewaren. De wieltjes raken alleen de grond als de fiets om dreigt te vallen. Zo went je kindje aan het gevoel van balans dat nodig is om te leren fietsen.
5. Zonder zijwieltjes, maar met ondersteuning. Als het tijd is om de zijwieltjes weg te halen, kan dat best spannend zijn. Loop daarom nog een paar keer mee met de fiets, terwijl je de bagagedrager vasthoudt. Zo voelt je kleine zich wat veiliger en valt hij minder snel om.
6. Langzaam loslaten. Laat de bagagedrager af en toe eventjes los. Doe dit in kleine stapjes en altijd in overleg. Stiekem loslaten beschadigt het vertrouwen van je kleine en kan zorgen dat hij niet meer wil leren fietsen. Laat steeds iets langer los, totdat je kindje het alleen kan.

Tips

Om het leren fietsen nog soepeler te laten verlopen, kan je de volgende tips in gedachten houden:

• Kies een goed oefenterrein. Let hierbij op de veiligheid, dus kies bij voorkeur voor een rustige straat met weinig verkeer. Op een harde ondergrond kan je kleine meer vaart maken, waardoor hij beter zijn evenwicht kan bewaren en minder snel omvalt.
• Maak de fiets mooi. Leren fietsen moet vooral een leuke bezigheid zijn. Met een mooi versierde fiets is het net een feestje. Denk bijvoorbeeld aan een leuke toeter of kraaltjes om de spaken. Met die laatste versiering kan je kindje ook nog horen wanneer hij te langzaam gaat en om dreigt te vallen.
• Besteed aandacht aan verkeersveiligheid. Leer je kleine vast wat basisverkeersregels en leg uit hoe hij goed rekening kan houden met andere weggebruikers. Om het kleine fietsje van je peuter beter zichtbaar te maken, kan je een vlag monteren.
• Vergeet niet te remmen. Laat je kindje zien hoe hij veilig tot stilstand kan komen en leer hem dat hij bij stoppen de voet op de grond zet. Oefen dit een paar keer als de fiets gaat wiebelen. Zo vergroot je het zelfvertrouwen van je kleine racemonster.
• Luister naar je kind. Respecteer de gevoelens van je kleine en probeer je eigen frustraties te beperken. Als je kind aangeeft te willen stoppen, dwing hem dan niet om verder te blijven oefenen. Motivatie is heel belangrijk bij leren fietsen, dus als die ontbreekt, kan je beter nog even wachten.
• Zet je kleine een helm op. Een helm dragen op de fiets is in Nederland niet verplicht. Toch is het een goed idee om er een aan te schaffen, zeker in de beginfase waarin vallen erbij hoort. Let op dat de helm goed zit, anders is hij een stuk minder veilig.
• Moeite met links en rechts? Geef je kleine een armbandje of horloge dat hij altijd om de rechterpols draagt. Je kan ook een gekleurd lintje vastmaken aan de rechterkant van het stuur, zodat je kleine altijd weet aan welke kant voorrang verleend moet worden.
• Koop een vasthoudvest. Er bestaan speciale vestjes of harnasjes met een handvat aan de achterkant. Zo hoef jij niet steeds gebukt de bagagedrager vast te houden terwijl je met de fiets meerent. Stuk beter voor je rug.
• Knoop een sjaal om het middel van je kleine. Heb je geen vest met een handvat? Je kan ook een sjaal om het middel van je kindje knopen en die vasthouden. Zo heeft je fietsmonstertje een veilig gevoel en bespaar jij jezelf een halve hernia. Zorg wel dat je hem stevig vasthoudt, want zo’n sjaal glipt makkelijker uit je handen dan een bagagedrager.