De anticonceptiepleister: makkelijk en betrouwbaar
Heb je geen zin om elke dag aan je anticonceptie te denken, maar wil je wel een betrouwbaar middel waarmee je zelf je menstruatie kan reguleren? Misschien is de anticonceptiepleister iets voor jou.
Wat is de anticonceptiepleister?
De anticonceptiepleister is een anticonceptiemiddel dat de twee hormonen oestrogeen en progestageen bevat. Deze worden via je huid opgenomen in je bloed. Je plakt elke week een nieuwe pleister en doet dit 3 weken achterelkaar. De 4e week houd je een stopweek en word je ongesteld. De anticonceptiepleister is op doktersrecept verkrijgbaar bij de apotheek.
Hoe werkt de anticonceptiepleister?
De twee hormonen in de anticonceptiepleister lijken op jouw lichaamseigen hormonen oestrogeen en progesteron. Waar jouw hormonen juist een zwangerschap voorbereiden, zorgen de hormonen in de pleister ervoor dat een conceptie wordt voorkomen. Dit komt onder andere doordat de doseringen in de pleister anders zijn dan in jouw lichaam. Ze nemen je menstruatiecyclus als het ware ‘kunstmatig’ over en hebben de volgende drie effecten:
- Er komt geen eicel vrij, zodat deze ook niet bevrucht kan worden.
- Het slijm bij je baarmoedermond wordt taai en moeilijk doordringbaar voor zaadcellen.
- Het baarmoederslijmvlies wordt ongeschikt voor de innesteling van een bevruchte eicel.
Zo gebruik je de anticonceptiepleister
Je plakt 3 weken lang elke week een nieuwe pleister, de oude haal je weg. De 4e week plak je geen pleister en houd je een stopweek van 7 dagen. In deze week word je ongesteld. Omdat dit geen echte menstruatie is, wordt dit ook wel een onttrekkingsbloeding genoemd.
Wil je je menstruatie uitstellen? Houd de 4e week dan geen stopweek, maar plak direct een nieuwe pleister. Dit is niet schadelijk voor jou. Je kan alleen last krijgen van doorbraakbloedingen wanneer je dit lang achterelkaar doet. Je kan ook je stopweek verkorten. Dan plak je na bijvoorbeeld 4 dagen weer een nieuwe pleister en heb je minder last van bloedverlies.
Begin je voor het eerst met de anticonceptiepleister? Plak hem dan op de eerste dag van je menstruatie. Je bent meteen beschermd tegen een zwangerschap.
Waar plakken?
Plak de pleister op een onbehaarde plek, ergens op je bovenlichaam. Bijvoorbeeld op je onderbuik, rug, bil, schouderbladen of je bovenarm. Plak hem niet op je borsten, benen of een stukje geïrriteerde en kapotte huid.
Verder is het verstandig om de pleister elke week op een andere plek te plakken. Zo voorkom je dat je huid geïrriteerd raakt. Pas ook op met crème, olie, lotion, poeder of make-up in de buurt van de pleister; hij kan dan loslaten. Water heeft hier geen effect op, dus je kan gerust douchen en zwemmen.
Betrouwbaarheid
Door de drieledige werking van de anticonceptiepleister is het een zeer betrouwbaar anticonceptiemiddel. De kans op een zwangerschap is slechts 0,3%, maar dit geldt alleen als je hem juist gebruikt. Houd je een te lange stopweek of laat je een pleister te lang zitten? Dan kan de betrouwbaarheid afnemen. Door de pleister altijd op dezelfde dag te plakken, is de kans minder groot dat dit gebeurt.
Het kan voorkomen dat de pleister ongemerkt loslaat of niet goed meer plakt. Ook dan is het niet zeker of je beschermd bent tegen een zwangerschap. Maak er daarom een gewoonte van om elke dag te controleren of de anticonceptiepleister nog goed zit. Is dit niet het geval? Plak dan een nieuwe op. Let op: deze dag geldt dan als je nieuwe vaste wisseldag.
Bijwerkingen
Door de hormonen in de anticonceptiepleister kan je last krijgen van verschillende bijwerkingen. Ze zijn vergelijkbaar met de bijwerkingen van de anticonceptiepil, maar kunnen iets heviger zijn. De volgende komen zeer vaak voor (>10% van de vrouwen):
- Hoofdpijn
- Misselijkheid
- Gevoelige borsten
De volgende bijwerkingen komen vaak voor, bij 1 tot 10% van de vrouwen:
- Vaginale schimmelinfectie (candida)
- Angstgevoelens en stemmingswisselingen
- Migraine, duizeligheid
- Overgeven, buikpijn, diarree
- Acne, huiduitslag
- Heftige menstruatiepijn, doorbraakbloedingen (spotting), vaginale afscheiding
- Algehele malaise, vermoeidheid
- Gewichtstoename
Over het algemeen brengt de pleister geen grote gezondheidsrisico’s met zich mee. Wel geeft hij een iets verhoogde, maar nog steeds erg kleine, kans op trombose en hart- en vaatziekten. Deze kans is wat hoger dan bij de pil en neemt toe wanneer je rookt en 35 jaar of ouder bent.
Heb je veel last van bijwerkingen of gaan ze niet vanzelf over? Raadpleeg dan je huisarts.
Zwanger worden na de anticonceptiepleister
Als je zwanger wil worden, kan je in principe meteen zwanger raken na het stoppen met de anticonceptiepleister. Meestal wordt aangeraden om te wachten tot na je eerste echte menstruatie. Dan kan je makkelijker achterhalen wat je uitgerekende datum is.
De anticonceptiepleister na de bevalling
Als je borstvoeding wil geven na je bevalling, is het niet raadzaam om dit anticonceptiemiddel te gebruiken. De hormonen in de pleister komen in kleine hoeveelheden in je moedermelk terecht. Voor zover bekend is dit niet schadelijk voor je kindje, maar het kan ervoor zorgen dat je melkproductie terugloopt. Je kan dus beter voor een andere anticonceptiemethode kiezen. Het spiraaltje, de minipil of het condoom zijn betere opties.
Geef je flesvoeding? Dan kan je 6 weken na de bevalling (weer) beginnen met plakken.
De voor- en nadelen
De anticonceptiepleister is dus een erg betrouwbaar anticonceptiemiddel waarmee je bovendien je menstruatie kan reguleren. Door de hormonen kan je echter wel last krijgen van bijwerkingen. Hieronder staan alle voor- en nadelen nog even voor je op een rij:
| Voordelen | Nadelen |
|---|---|
| Zeer betrouwbaar | Relatief hoge dosis hormonen |
| Je kan zelf je menstruatie reguleren | Relatief veel bijwerkingen |
| In principe snel vruchtbaar na stoppen | Beschermt niet tegen soa's |
| Je hoeft hem niet oraal in te nemen | Pleister kan loslaten |
| Je hoeft er niet dagelijks aan te denken | Licht verhoogde kans op trombose en hart- en vaatziekten |
| Ook betrouwbaar na braken en diarree | Niet te combineren met borstvoeding |
| Je kan de pleister zien zitten |
Niet geschikt voor…
Door de hormonen is de anticonceptiepleister niet voor iedereen een geschikt anticonceptiemiddel. Je kan hem beter niet gebruiken als je:
- 35 jaar of ouder bent en rookt;
- 40 jaar of ouder bent;
- trombose hebt gehad;
- lijdt aan hart- en vaatziekten;
- rookt en migraine hebt met aura;
- BMI hoger is dan 30.
De betrouwbaarheid van de pleister kan afnemen in combinatie met bepaalde medicijnen. Gebruik je medicijnen? Overleg dan altijd met je huisarts of de anticonceptiepleister een geschikt anticonceptiemiddel is voor jou.
