De eerste tandjes van je baby

Wanneer komen de eerste tandjes door?

De meeste baby’s krijgen hun eerste tandje tussen de 4 en 7 maanden. Eerder of later kan natuurlijk ook, maar het gemiddelde ligt rond de 6 maanden. Het doorkomen van kiezen en tanden gaat door tot de leeftijd van ongeveer 3 jaar. Dan hebben de meeste kindjes hun melkgebit bij elkaar gespaard. Meestal verloopt het doorkomen van de tandjes volgens een vast schema, te beginnen met de twee middelste snijtanden in de onderkaak.

Geboortetanden

Hoewel het zeldzaam is (1 op de 2.000 tot 3.000), kan het voorkomen dat je kindje bij de geboorte of in de eerste maand al één of twee tandjes heeft. Deze zijn meestal gelig of grijs van kleur en zitten vaak los. In de meeste gevallen is het een te vroeg doorgebroken gebitselement. Waarom deze zo vroeg doorbreekt, is onbekend. Geboortetanden hoeven niet per definitie verwijderd te worden. Als ze bijvoorbeeld problemen geven met borstvoeding, zal de kinderarts dit wel adviseren.

Hoe merk je dat de eerste tandjes doorkomen?

Het zijn met name de eerste tand en de eerste kies die je kindje het meeste voelt. De wortels van de tandjes groeien en duwen daardoor de randen van de tand door het tandvlees. Dit kan vervelend voelen. Het is een nieuw en onaangenaam gevoel in het mondje van je baby. Hij zal hier even aan moeten wennen.

Niet elke baby merkt evenveel van het doorkomende tandjes en kiezen. De ene heeft nauwelijks klachten en de ander heeft juist maandenlang last. De volgende dingen kan je merken aan je kindje:

• Knobbeltjes tandvlees. Het is mogelijk dat je onder het tandvlees al een wit knobbeltje of bultje ziet of voelt. Ook kan het er juist rood en wat dikker uitzien.
• Kwijlen. Het doorkomen van de tandjes gaat gepaard met een verhoogde aanmaak van speeksel, waardoor je baby flink kan kwijlen. Het zal je verbazen hoeveel vocht er uit dat kleine mondje kan komen! Een kwijlslabje is geen overbodige luxe. Door het vele kwijlen kan je baby ook uitslag rondom zijn mond krijgen. Een beetje babyzalf doet wonderen.
• Kauw- en bijtbehoefte. Je merkt dat je kleine alles wat zijn kleine handjes te pakken krijgen in zijn mond stopt en als een bezetene knauwt. De tegendruk die het knauwen geeft op zijn tandvlees is prettig voor hem. Het kan daarom goed bij de eerste tandjes passen, maar het kan natuurlijk ook gewoon onderzoekend gedrag zijn.
• Slecht drinken. Het ongemak dat je kindje voelt in zijn mond kan ervoor zorgen dat zijn eetlust minder is. Zuigen is namelijk niet prettig als je tandvlees gevoelig is.
• Minder goede nachten. Door de pijn kan je baby moeilijker in slaap komen of vaker jengelend wakker worden.
• Oortrekken en wang wrijven. Veel baby’s doen dit veel en vaak tijdens het doorbreken van de tandjes. Dit komt doordat de kaak, wang en oren gedeeltelijk dezelfde zenuwbanen hebben. Het gevoel van de doorkomende tandjes kan daarom uitstralen naar de wangen en oortjes van je baby.
• Ander gedrag. Het nieuwe gevoel in je baby’s mond kunnen hem trager maken. Sommige kindjes worden juist drukker en onrustiger. Mogelijk huilt je baby ook meer dan je van hem gewend bent.

Wat kan je zelf doen bij doorkomende tandjes?

Heeft je kindje veel symptomen die horen bij het doorkomen van tandjes? Er zijn een aantal dingen die je kan doen om je baby te helpen:

• Geef je baby een koelbijtring. Deze bijtringen zijn zo gemaakt dat ze een prettige tegendruk geven.
• Koud drinken of voedsel kan op dezelfde manier helpen. Koud water in de fles of gekoeld eten, zoals yoghurt of gepureerd fruit, geeft een koele verlichting. Bevroren fruit om op te sabbelen kan ook fijn zijn, maar doe dit alleen onder toezicht. Uiteraard kan dit ook alleen als hij er qua leeftijd klaar voor is.
• Probeer het tandvlees van je baby voorzichtig te masseren. Je kan dit met je vinger doen of met de bolle kant van een lepeltje.
• Chamodent tandgel. Chamodent tandgel van VSM Kind is een verzorgingsproduct dat het tandvlees verzacht. Je brengt een bolletje ter grootte van een erwt aan op je vinger en masseert hiermee zachtjes het tandvlees van je baby. Het product is te koop bij elke (online) drogisterij in Nederland. Lees wel even de gebruiksaanwijzing voor gebruik.
• Bij hevige klachten kan je een paracetamol zetpil overwegen. Bedenk wel dat dit eventuele hoge koorts maskeert. Overleg bij twijfel even met je huisarts.
• Heel veel liefde. Dit helpt altijd. Wat extra aandacht, een dikke knuffel en kusjes kunnen jouw kleine ook de nodige troost en afleiding bieden.

Het eerste tandje is er, en nu?

Na het doorkomen van het eerste tandje verdwijnen de klachten weer. Op naar de volgende! Hopelijk vermindert het ongemak. Verdwijnen de klachten niet? Dan zou het kunnen dat het eerste tandje niet de boosdoener is. Mogelijk is je kleine gewoon ziek. Houd hem wat extra in de gaten en overleg met je huisarts als je je zorgen maakt.

Overigens is het verstandig om vanaf het doorbreken van de eerste tandjes gelijk met tanden poetsen te starten. Juist nu zijn de tandjes extra kwetsbaar, omdat het glazuur nog niet uitgehard is.