Vruchtbaarheid vrouw

Bevruchting

Voor een succesvolle zwangerschap moet een eicel vanuit de eierstok de eileider bereiken. Dit heet de eisprong. Als een zaadcel op het juiste moment de eicel bereikt, kan er een bevruchting plaatsvinden. Voor een succesvolle zwangerschap is het vervolgens nodig dat de bevruchte eicel zich innestelt in de baarmoederwand.

Bij mannen hangt de vruchtbaarheid vooral af van de hoeveelheid en kwaliteit van het zaad. De vruchtbaarheid bij een vrouw is afhankelijk van de eisprong, de kwaliteit van de eicel, en of het zaad de eicel kan bereiken.

Vindt er een eisprong plaats?

Tijdens de eisprong ‘springt’ er een eicel uit de eierstokken. De eileider pikt deze op in jouw buik. In de eileider heeft je eicel de kans om bevrucht te worden. Wanneer dit niet gebeurt, lost deze op en begint na twee weken je menstruatie. Met behulp van je menstruatiecyclus kan je inschatten of en wanneer er bij jou een eisprong plaatsvindt:

• Wanneer je regelmatig menstrueert is de kans erg groot dat je ook iedere maand een eisprong hebt. Deze vindt meestal plaats tussen de 12 en 16 dagen voor de volgende menstruatie.
• Wanneer je onregelmatig menstrueert is het moeilijk om te bepalen wanneer de volgende eisprong plaatsvindt.
• Wanneer er minder dan 21 of meer dan 35 dagen tussen je menstruatieperiodes zitten, is het onzeker of er een eisprong plaatsvindt.
• Wanneer je meer dan een half jaar niet hebt gemenstrueerd, is er in die tijd waarschijnlijk geen eisprong geweest.

Wanneer je vermoedt dat je geen eisprong hebt, kan je hiermee naar je huisarts gaan. Deze kan je helpen of doorverwijzen naar een gynaecoloog.

Kans op eisprong

De kans op een eisprong kan afnemen door:

• Een verstoorde hormoonbalans
• Polycysteuze eierstokken (PCOS)
• Een te hoog lichaamsgewicht
• Te snel afvallen
• Een te laag lichaamsgewicht
• Stress
• Lichamelijk zwaar werk of langdurig heel intensief sporten
• De overgang

Het kan frustrerend zijn als je geen eisprong hebt, wanneer je een sterke kinderwens hebt. Praat hierover met je partner en/of vraag je huisarts om hulp.

Wanneer kan je zwanger worden?

Als er een eisprong plaatsvindt, moet de eicel bevrucht worden om tot een zwangerschap te komen. Om zwanger te worden, kan je het best vrijen tijdens je vruchtbare dagen. Dit zijn doorgaans de drie dagen voor en de dag van de eisprong. Er zijn verschillende symptomen waaraan je de eisprong kan herkennen. Je kan dit eventueel testen met behulp van een ovulatietest of je kan je vruchtbare dagen online berekenen.

Het is mogelijk dat het ‘verplicht’ vrijen tijdens je vruchtbare dagen het plezier vermindert. Praat daarover met je partner, vaak helpt dit. Eventueel kan je (samen) naar je huisarts gaan. Per maand heb je ongeveer 10% kans om zwanger te worden.

Invloed van roken en alcohol op vruchtbaarheid vrouw

Als je zwanger probeert te worden, doe je er goed aan om te stoppen met roken, alcohol te drinken en andere drugs te gebruiken. Roken, drinken en andere drugs kunnen schade toebrengen aan je ongeboren kind. Daarnaast verkleint roken de kans op een zwangerschap. Een rokende vrouw heeft per cyclus 10 tot 40% minder kans om zwanger te worden.

Lees meer over voeding en schadelijke stoffen wanneer je zwanger wilt worden >>

Invloed van medicijnen op vruchtbaarheid vrouw

Controleer of je medicijnen slikt die de vruchtbaarheid kunnen verminderen, bijvoorbeeld medicijnen tegen kanker, reuma of epilepsie. Ook het (beroepsmatig) in aanraking komen met gevaarlijke stoffen, zoals oplosmiddelen of bestrijdingsmiddelen, kan voor een verminderde vruchtbaarheid zorgen. Ga bij twijfel langs de huisarts en bespreek de mogelijkheden. Misschien kan je tijdelijk stoppen met het betreffende medicijn of kan je overgaan op een veiliger alternatief.

Leeftijd en vruchtbaarheid vrouw

Met de leeftijd neemt ook de vruchtbaarheid van de vrouw af. Dit komt doordat de voorraad eicellen vanaf de geboorte al in de eierstokken aanwezig is. De eicellen kunnen na verloop van tijd beschadigingen vertonen.

Verschillende onderzoeken tonen verschillende cijfers, maar een gezonde 35-jarige vrouw heeft nog altijd 55 tot 75% kans om binnen een jaar zwanger te worden. Rond het 38e jaar begint dit snel af te nemen. Wanneer je boven de 35 bent en na een jaar proberen niet zwanger bent, kan je overwegen om je huisarts om hulp te vragen. Deze kan je eventueel doorverwijzen naar een gynaecoloog.

Voorbereiden op zwangerschap

Wanneer je probeert zwanger te worden, is het belangrijk dat je je goed voorbereidt op een zwangerschap. Begin met het slikken van foliumzuur en let wat meer op wat je eet en drinkt. Het is verstandig om de voedingsrichtlijnen voor tijdens je zwangerschap al in acht te nemen als je zwanger probeert te worden. Je weet immers niet wanneer het raak is.

Na een jaar niet zwanger

Als je na een jaar proberen niet zwanger bent, is het verstandig om samen met je eventuele partner naar de huisarts te gaan.

Lees meer over de onderzoeken van de huisarts naar de mannelijke en vrouwelijke vruchtbaarheid.