De follikel: de plaats waar je eicel begint

Wat is een follikel?

Een follikel is een met vocht gevuld blaasje waarin een eicel groeit. Deze bereidt de eicel voor op de eisprong. Ze worden ook wel eiblaasjes genoemd en zitten in je eierstokken. Bij je geboorte zijn al je eicellen met follikels al aanwezig in je lichaam.

Voor je eisprong groeit de follikel en vult hij zich met vocht. Ook de eicel bereidt zich voor op de eisprong. Wanneer het eiblaasje groot genoeg is, barst deze open. De eicel ‘springt’ eruit. Het lege follikel dat overblijft, noemen we nu het gele lichaam.

Hoe groeit een follikel?

In de eierstokken zitten duizenden follikels in verschillende fases van rijping. Tijdens je leven rijpen er elke maand een aantal uit. Ze kunnen in twee weken wel tien keer zo groot worden.

Toch duurt het rijpen van een follikel ongeveer een jaar. Eerst bestaat het eiblaasje uit één laag cellen om de eicel heen. De eerste 300 dagen groeien follikels heel langzaam. De laag cellen om de eicel wordt dikker en ook de eicel rijpt verder.

Na die 300 dagen beginnen meerdere eiblaasjes sneller te groeien. Dit worden Graafse follikels genoemd. Uiteindelijk groeit er maar één door, de dominante follikel. Deze zal uiteindelijk via de eisprong je eierstok verlaten.

Follikels en je menstruatiecyclus

Tijdens de eerste twee weken van elke menstruatiecyclus rijpen een aantal follikels uit. Dit gebeurt doordat een klier in je hersenen, de hypofyse, follikel stimulerend hormoon (FSH) afgeeft.

Follikel stimulerend hormoon

Het follikel stimulerend hormoon geeft de follikels in de eierstok een seintje om te gaan rijpen. Ook vullen ze zich met vocht. Door het stijgen van FSH rijpt één eiblaasje helemaal uit. Dit is de dominante follikel. In de eerste helft van je menstruatiecyclus groeit dit eiblaasje snel door. Vlak voor je eisprong is hij ongeveer twee centimeter groot.

FSH zorgt er ook voor dat het eiblaasje het hormoon oestrogeen gaat maken. Oestrogeen zorgt ervoor dat je baarmoederslijmvlies dikker wordt. Dit maakt je baarmoeder klaar voor de innesteling van een bevruchte eicel.

De eisprong

Is de dominante follikel rijp? Dan wordt in de hersenen luteïniserend hormoon (LH) gemaakt. Door deze piek in LH groeit het eiblaasje heel snel. Daardoor barst het open en komt de eicel vrij. Die LH-piek kan je meten met een ovulatietest. Zo weet je wanneer je het meest vruchtbaar bent.

Na je eisprong zorgt het lege eiblaasje ervoor dat de andere gerijpte follikels verschrompelen. Ze lossen op en maken ruimte voor nieuwe groeiende eiblaasjes.

Het gele lichaam

Als de eisprong geweest is, blijft een lege follikel achter. Dit is het gele lichaam. Het maakt nog steeds oestrogeen, maar nu ook het hormoon progesteron. Progesteron is het belangrijkste hormoon na je eisprong. Het zorgt er samen met oestrogeen voor dat de baarmoeder klaargemaakt wordt voor een bevruchte eicel.

Als de eicel niet bevrucht wordt, lost het gele lichaam op en word je ongesteld. Wordt de eicel wel bevrucht? Dan zorgt het zwangerschapshormoon hCG ervoor dat het gele lichaam doorgaat met progesteron maken. Het gele lichaam blijft tot ongeveer week 12 van de zwangerschap progesteron maken. Daarna neemt de placenta het over.