Drieling: wat kan je verwachten van je zwangerschap?

Hoe ontstaat een drieling?

Een drieling ontstaat nadat er meerdere eicellen tegelijk zijn bevrucht. Dit betekent dat er bij de eisprong meer dan één eicel is vrijgekomen. Waarom dit soms gebeurt, is niet bekend. Een drieling kan trouwens ook ontstaan uit één eicel die zich na de bevruchting meerdere keren deelt. Hoe dat precies gebeurt, is nog niet duidelijk.

De kans op een drieling is erg klein, maar wordt groter naarmate je ouder wordt. Daarnaast heb je iets meer kans op een meerling als er twee– of drielingen voorkomen in je familie. De meest voorkomende ‘oorzaak’ voor een meerling is een vruchtbaarheidsbehandeling zoals IVF of ICSI.

Soorten drielingen

Drielingen komen voor in verschillende soorten. Je gynaecoloog kan met een echo vaststellen wat voor drieling je krijgt. Dit is belangrijk om te weten, omdat de risico’s van je meerlingzwangerschap zo beter ingeschat kunnen worden. Hieronder staan de belangrijkste verschillen tussen de soorten drielingen uitgelegd.

Eén-, twee-, of drie-eiig

Het meest zichtbare verschil tussen drielingen is of de kindjes identiek zijn of niet. Dit is afhankelijk van het aantal bevruchte eicellen. Er zijn drie varianten mogelijk:

• Eéneiige drieling. Bij een ééneiige drieling wordt één eicel bevrucht. Na de bevruchting splitst deze zich twee keer. Alle kindjes hebben hetzelfde geslacht en hetzelfde DNA. Na de geboorte zullen ze precies op elkaar lijken. 30% van de drielingen is ééneiig.
• Twee-eiige drieling. Een twee-eiige drieling ontstaat uit twee bevruchte eicellen. Eén van deze eicellen deelt zich na de bevruchting eenmaal. Twee van de kindjes zijn identiek en delen hetzelfde DNA. Het derde kindje ontstaat uit de tweede eicel en heeft ander DNA. Deze baby lijkt evenveel op de andere baby’s als gewone broertjes of zusjes op elkaar lijken. Ongeveer de helft van de drielingen is twee-eiig.
• Drie-eiige drieling. Heel soms komen er bij een eisprong drie eicellen vrij. Als deze alle drie bevrucht worden, ontstaat een drie-eiige drieling. De baby’s hebben allemaal verschillend DNA en lijken evenveel op elkaar als normale broers en zussen. Ze kunnen verschillende geslachten hebben. Deze variant komt bij zo’n 20% van de drielingen voor.

Eigen of gedeelde vliezen

In je baarmoeder ligt je kindje veilig omringd door een vruchtzak. Deze bestaat uit twee vliezen. Het amnion is het binnenste vlies, dat je kindje beschermt. Het chorion is het buitenste vlies, dat in contact staat met de placenta. Als een meerling de vliezen deelt, is de kans op complicaties groter. Bij een drieling kan het verschillen hoe deze vliezen rondom je baby’s liggen.

Wanneer de baby’s het chorionvlies en de placenta delen (monochoriale meerling), kan dit risico’s met zich meebrengen. Zo is er een kans op het Tweeling Transfusiesyndroom (TTS). Hierbij krijgt een van de baby’s te veel bloed, terwijl de ander te weinig heeft. Dit is voor je kindjes een levensgevaarlijke aandoening, die in het ziekenhuis behandeld moet worden. Lees meer over TTS >>

Hieronder staat uitgelegd hoe de vliezen verdeeld kunnen zijn bij de verschillende soorten drielingen.

Eéneiige drieling

Hoe de vliezen verdeeld zijn bij een ééneiige drieling is afhankelijk van het moment van de splitsing:

Twee-eiige drieling

Bij een twee-eiige drieling heeft het embryo uit de eicel die zich niet splitst altijd zijn eigen vliezen. De verdeling van de andere twee embryo’s is ook hier afhankelijk van het moment van splitsing.

Drie-eiige drieling

Een drie-eiige drieling is altijd trichoriaal triamniotisch. Dat betekent dat elk van de baby’s een eigen placenta en een eigen vruchtzak heeft. Hierdoor is er geen risico op TTS. Wel blijft het belangrijk om de ontwikkeling van je drieling goed in de gaten te houden.

Verloop zwangerschap van een drieling

Als je zwanger bent van een drieling, verloopt je zwangerschap in grote lijnen hetzelfde als bij een eenling. Je mag de eerste tijd gewoon sporten, seks hebben en werken. Wel is het verstandig om extra goed naar je lichaam te luisteren, want een drieling krijgen, vraagt veel van je lichaam. Daarom is het verstandig om het vanaf 28 weken ongeveer rustiger aan te gaan doen. Bovendien maak je meer zwangerschapshormonen aan. Je kan daardoor meer last hebben van klachten als vermoeidheid, misselijkheid en harde buiken.

Omdat je bij een meerlingzwangerschap meer kans hebt op medische problemen, kom je onder controle van een gynaecoloog. Je komt vaker op controle dan bij een eenlingszwangerschap. Zo kan de groei van je baby’s goed bijgehouden worden. Ook je bloeddruk en ijzerwaarde worden extra gecontroleerd.

Tot slot duurt je zwangerschap waarschijnlijk minder lang. Gemiddeld wordt een drieling na 34 weken geboren. Dat is zo’n zes weken eerder dan de gemiddelde eenling. Een drieling is dus vrijwel altijd prematuur en heeft daarom extra zorg nodig na de geboorte. Je gynaecoloog houdt in de gaten wat het beste moment is om de baby’s geboren te laten worden. Hierbij worden jouw gezondheid, de ruimte en voedingsstoffen in je baarmoeder en de ontwikkeling van je baby’s meegewogen. De bevalling gaat meestal met een (geplande) keizersnede.

Mogelijke medische problemen en klachten

De kans op medische problemen is hoger als je zwanger bent van een drieling. Daarom krijg je extra controles bij de gynaecoloog. De volgende problemen komen vaker voor bij meerlingzwangerschappen:

Problemen en klachten bij jou

• Hoge bloeddruk. Een hoge bloeddruk komt vaker voor bij meerlingen. Bij iedere controle wordt daarom je bloeddruk opgemeten. Probeer het rustig aan te doen en stress te beperken.
• Bloedarmoede. Om bloedarmoede tegen te gaan, krijg je van je arts meestal extra ijzertabletten en een hogere dosis foliumzuur voorgeschreven.
• Harde buiken. Omdat je baby’s meer ruimte innemen, kan je last krijgen van krampen. Dit leidt soms tot harde buiken. Heb je hier veel last van, neem dan extra rust en overleg met je gynaecoloog.
• Striae. Je buik groeit een stuk sneller als er drie kindjes in groeien. Het is daardoor lastig voor je huid om mee te rekken. Dit kan leiden tot striae.
• Rugklachten. Het dragen van drie baby’s brengt behoorlijk extra gewicht met zich mee. Dit kan zwaar zijn voor je rug. Een fysiotherapeut kan je helpen om dit goed op te vangen.
• Vermoeidheid. ‘Normale’ zwangerschapsklachten, zoals vermoeidheid en misselijkheid, kunnen heftiger zijn bij een meerling. Je lichaam maakt namelijk extra veel zwangerschapshormonen aan. Daarnaast vraagt een drieling meer energie en voedingsstoffen van jouw lichaam. Geen wonder dus als je regelmatig vermoeid bent.

Medische problemen bij je baby’s

• Vroeggeboorte. De kans op een vroeggeboorte is veel groter bij een meerling. Dit komt omdat de ruimte en de voedingsstoffen gedeeld moeten worden. Daardoor bereiken jullie eerder het punt dat hier niet voldoende meer van is in je buik. Om je baby’s te beschermen, zet je lichaam of de gynaecoloog dan de bevalling in gang. Drielingen zijn eigenlijk altijd prematuur.
• Laag geboortegewicht. Het delen van ruimte en voedingsstoffen kan er ook voor zorgen dat één of meerdere baby’s niet goed kan groeien en een laag geboortegewicht hebben. 30 procent van de drielingen weegt minder dan 1500 gram.
• TTS. Bij het Tweeling Transfusiesyndroom (TTS) krijgt één van je baby’s te veel bloed, terwijl een andere baby te weinig bloed heeft. Bij een drieling kan dit gebeuren bij twee van de baby’s. TTS is een ernstig probleem dat in het ziekenhuis behandeld moet worden.

Bevallen van een drieling

Bevallen van een drieling gebeurt bijna altijd via een keizersnede. Deze kan vaak van tevoren worden gepland. Meestal vindt de geboorte plaats rond 34 weken zwangerschap. Na de geboorte blijven jij en je baby’s nog wat langer in het ziekenhuis. Hier worden jullie goed in de gaten gehouden.

Je baby’s worden opgenomen op de afdeling neonatologie. Hebben ze intensieve zorg nodig, zoals beademing? Dan komen ze op de NICU te liggen. Hier behandelt een arts eventuele problemen rondom de vroege geboortetermijn van je kindjes. Daarnaast controleren kinderartsen of ze goed groeien en zich naar behoren ontwikkelen. Als dit het geval is, mag je na ongeveer twee weken naar huis. Zijn er complicaties, dan kan het wat langer duren voor je uit het ziekenhuis wordt ontslagen.

Kraamtijd met een drieling

Je kraamtijd verloopt met een drieling iets anders dan bij een eenling. Het is daarom verstandig om bij je aanvraag voor kraamzorg aan te geven dat je een meerling verwacht. Dan kan je kraamzorg worden uitgesteld, omdat je meestal wat langer in het ziekenhuis verblijft. Daarnaast is het meestal mogelijk om meer uren te krijgen dan de 49 uur die je bij een eenling vergoed krijgt. Controleer dit bij je zorgverzekeraar.

Borstvoeding met een drieling

Borstvoeding geven aan een drieling is mogelijk, maar wel uitdagend. In het ziekenhuis kan een lactatiekundige je helpen om de voedingen zo soepel mogelijk te laten verlopen. Veel moeders van drielingen kiezen ervoor om na korte tijd over te stappen op kunstvoeding. Daarnaast is kolven een optie. Zo kan je de voedingsmomenten makkelijker verdelen met een eventuele partner of oppas. Dit kan stress schelen rondom het voeden van drie baby’s.

Zwangerschapsverlof

Ben je in verwachting van een drieling? Dan heb je recht op extra zwangerschapsverlof. Je gaat 8 tot 10 weken voor je uitgerekende datum met verlof. Je mag zelf kiezen wanneer je dit precies doet, zolang je maar 8 weken voor je uitgerekende datum uiterlijk stopt met werken. Na je bevalling heb je recht op minimaal 10 weken bevallingsverlof.

Ga je 10 weken voor je uitgerekende datum met verlof? Dan heb je na de bevalling nog recht op 10 weken bevallingsverlof. Bij 9 weken zwangerschapsverlof krijg je 11 weken bevallingsverlof. Kies je ervoor om 8 weken zwangerschapsverlof op te nemen? Dan heb je recht op 12 weken bevallingsverlof. In totaal telt je verlof altijd op tot minimaal 20 weken. Overleg met je werkgever wanneer je precies met verlof wil gaan.