Koorts en zwanger: is het gevaarlijk en wat kan je doen?

Wat is koorts?

Koorts is een symptoom van een infectie met een ziekteverwekker. Deze ziekteverwekkers kunnen in je lichaam terechtkomen doordat iemand die ziek is, jou besmet. Dit kan via hoesten of niezen vlakbij jouw gezicht. Of door het eten van voedsel waar bepaalde bacteriën (listeria bijvoorbeeld) in zitten. Wanneer je koorts hebt, stijgt je lichaamstemperatuur. Normaal is deze ongeveer 37°C, maar bij koorts stijgt je temperatuur tot 38°C of hoger.

Kortdurende koorts tijdens een flinke verkoudheid of buikgriep kan meestal geen kwaad als je zwanger bent. Koorts kan ook gepaard gaan met gevaarlijkere infecties. Als je tijdens je zwangerschap koorts krijgt door bijvoorbeeld een stevige griep, toxoplasmose CMV of waterpokken of het coronavirus kan dit wel schadelijk zijn.

Koorts is vervelend, maar heeft een functie. Het helpt je lichaam namelijk om te vechten tegen de ziekteverwekker.

Oorzaak koorts

Koorts wordt veroorzaakt door een ziekteverwekker, zoals een virus of bacterie. Wanneer een virus of bacterie je lichaam binnendringt, maakt je lichaam afweerstoffen aan. Bij een hogere lichaamstemperatuur lukt dit beter en maak je meer afweerstoffen aan. Zo kan je lichaam de ziekteverwekker beter bestrijden.

Ook pompt je hart bij koorts sneller, waardoor je bloed sneller stroomt. Afweerstoffen komen daardoor vlugger op de plek waar ze de strijd aangaan met een virus of bacterie. Ook het afvoeren van schadelijke stoffen gebeurt zo in een hoger tempo. Daarnaast kunnen veel ziekteverwekkers niet goed tegen een hoge lichaamstemperatuur.

Symptomen van koorts

Naast verhoging van je lichaamstemperatuur komen de volgende symptomen vaak voor bij koorts:

• Zweten
• Klappertanden
• Koude rillingen
• Spierpijn
• Bij hoge koorts: ijlen
• Klachten van de bron van koorts. Bijvoorbeeld hoesten bij een infectie van je luchtwegen, of pijn bij het plassen bij een blaasontsteking.

Koorts als je zwanger bent

Tijdens je zwangerschap verandert je afweersysteem. Daarnaast is je lichaam druk bezig met de groei van je kindje. Je weerstand kan daardoor in deze periode minder sterk zijn. Hierdoor ben je soms wat vatbaarder voor infecties. Dit kan voor koorts zorgen. Meestal is koorts tijdens je zwangerschap ongevaarlijk, maar er zijn een paar uitzonderingen.

Vroeg in de zwangerschap

In een vroeg stadium van je zwangerschap zorgt koorts voor risico’s. Uit onderzoek blijkt dat hoge koorts in de eerste drie tot acht weken de kans op onder meer hartproblemen en een schisis bij je kindje vergroot.

Sommige lichaamscellen zijn namelijk erg gevoelig voor warmte. Tijdens je zwangerschap ontwikkelt het embryo zich in rap tempo. Wanneer hij tijdens zijn groei wordt blootgesteld aan warmte, bestaat het risico dat bepaalde lichaamscellen hierdoor ontregeld raken. Dit kan voor aangeboren afwijkingen zorgen.

Meer dan 32 weken zwanger

Heb je hoge koorts (boven de 38,5°C) of langer dan drie dagen koorts en ben je (hoog)zwanger? Dan kan dit wel gevaarlijk zijn voor jou en je kindje. Na 32 weken zwangerschap kan de verhoogde lichaamstemperatuur weeën opwekken en tot een vroeggeboorte leiden.

Eiwitten tekort

Bij aanhoudende of hoge koorts bestaat de kans dat de aanvoer van eiwitten naar je baby vermindert. Je kindje heeft eiwitten nodig om zich goed te kunnen ontwikkelen. Een gebrek hieraan kan ervoor zorgen dat hij minder goed groeit.

Wanneer contact opnemen met je huisarts?

Heb je koorts en ben je zwanger? Dan is het in onderstaande gevallen goed om contact op te nemen met je huisarts of gynaecoloog. Deze kan onderzoeken wat de oorzaak van de koorts is en je zo nodig medicijnen voorschrijven.

• De koorts houdt langer dan drie dagen aan
• Je hebt meer dan 38,5°C koorts
• Je voelt je kindje minder bewegen dan normaal
• Naast koorts heb je ook hevige buikpijn of bloedverlies
• Je hebt veel harde buiken
• Je voelt je benauwd of suf
• De koorts is een paar dagen weg, maar komt weer terug
• Je maakt je zorgen

Tips wanneer je koorts hebt en zwanger bent

Wanneer je koorts hebt en zwanger bent, kunnen onderstaande tips de klachten verlichten en/of de koorts verlagen.

• Slik paracetamol. Met paracetamol kan je de koorts onderdrukken. Gebruik geen aspirine of ibuprofen. Deze pijnstillers kunnen schadelijk zijn voor je baby.
• Neem voldoende rust. Door genoeg te rusten kan je lichaam zich herstellen. De hele dag in bed blijven is niet nodig, maar onderneem even geen inspannende activiteiten.
• Zorg dat je voldoende drinkt. Wanneer je koorts hebt, zweet je vaak meer dan normaal. Door veel water te drinken, vul je het kwijtgeraakte vocht aan.
• Neem een lauwe douche. Een lauwe douche of een lauw bad kan voor afkoeling en daarmee een lagere lichaamstemperatuur zorgen.
• Draag luchtige kleding. Door dunne, loszittende kleding te dragen, kan je lichaam de warmte goed kwijtraken. Wanneer je het ’s nachts warm hebt, is onder een laken slapen vaak voldoende.
• Haal eventueel een griepprik. Overweeg om een griepprik te halen als het griepseizoen eraan komt. Hierdoor wordt de kans op griep een stuk kleiner. De prik is volkomen veilig voor jou en je kindje. Je kan je in ieder stadium van je zwangerschap laten vaccineren.
• Laat je testen bij vermoeden op corona. Denk je dat je mogelijk het coronavirus hebt? Laat je dan testen en blijf thuis totdat je 24 uur geen klachten meer hebt. Als je je zorgen maakt om jouw gezondheid of die van je baby, kan je je huisarts bellen.