Inspraak vragen aan je kind: dit zijn de voordelen

Waar mag mijn kind inspraak over hebben?

Als je kind meer inspraak heeft, kan hij meedenken over het eten, welke activiteiten hij vandaag doet en wat hij aantrekt. Daarnaast kan hij helpen bij dagelijkse taken als de tafel dekken of opruimen. Dit noem je ook wel kinderparticipatie.

Doordat hij mag meebeslissen, voelt je kind zich gezien en gehoord. Door te laten zien dat je zijn behoeften en ideeën belangrijk vindt, versterk je zijn zelfvertrouwen.

Inspraak betekent niet dat je kind voortaan de dienst uitmaakt. Hij mag meedenken en zijn mening geven, maar uiteindelijk beslissen jullie samen. Naarmate je kindje ouder wordt, begrijpt hij beter wat er gebeurt. Dan kan je langzaam meer betrokkenheid verwachten.

Voordelen van kinderinspraak

Er zijn veel voordelen aan het vragen van inspraak van je kind:

• Je laat zien dat je de mening van je peuter serieus neemt.
• Zijn zelfvertrouwen groeit omdat zijn gevoelens worden gewaardeerd en er echt iets met zijn ideeën gebeurt.
• Je peuter durft zich sneller uit te spreken omdat hij ziet dat zijn mening gewaardeerd wordt.
• Door te laten zien dat je hem serieus neemt, hoeft je kind zich minder te bewijzen. Dit kan frustraties voorkomen en daarmee driftbuien verminderen.

Wanneer kan je inspraak vragen?

Je kan al om inspraak vragen als je kind een peuter is. Het is dan wel verstandig om de hoeveelheid verantwoordelijkheid aan te passen aan de leeftijd. Bij peuters is het voldoende om twee opties aan te reiken waar je kindje uit mag kiezen. In deze fase vindt je peuter het namelijk nog lastig om gedachten goed te uiten. Maak de keuzes daarom nu nog niet te moeilijk.

Op latere leeftijd, vanaf een jaar of 4, kan je kind langzaam meer verantwoordelijkheid aan. Je merkt vanzelf aan je kleine dat hij zijn gevoelens beter gaat formuleren. Op dat moment kan je keuzemogelijkheden uitbreiden en uiteindelijk zelfs loslaten. Je kindje is dan in staat om zelf opties te verzinnen en kan volledige inspraak aan. Dit gebeurt doorgaans tussen de 6 en 8 jaar.

Tips voor een goede communicatie

Wil je goed samenwerken met je kind? De volgende tips kunnen je hierbij helpen:

• Stel duidelijke grenzen. Maak duidelijk waar je kind wel en niet over mag meebeslissen, of waar hij mag meehelpen. Zo kan je peuter best helpen in de keuken, maar niet met scherpe messen of hete pannen.
• Ga in op de beweegredenen van je kind. Als je kindje zijn mening geeft, probeer dan te achterhalen waarom hij die keuze maakt. Zo kan je hem beter begrijpen. Dit geeft vaak ook stof voor een interessant gesprek, en je peuter traint zijn argumentatievermogen.
• Evalueer de keuze van je peuter. Besteed na het uitvoeren van jullie plan aandacht aan een ‘evaluatie’. Hierdoor leert je kindje reflecteren op de consequenties van zijn beslissing.
• Kader de beslissing af. In plaats van de vragen: ‘Wat wil je doen vandaag?’, is het beter om een duidelijk kader te stellen. Vraag dus liever: ‘Wat wil je doen als we zo naar buiten gaan en je mag gaan spelen?’
• Kies voor participatie met snel resultaat. Je peuter vindt het nog moeilijk om tijd in te schatten. Beslissingen over iets dat nog ver in de toekomst ligt, kunnen daarom leiden tot frustratie. Je kindje wil het liefst direct resultaat zien van zijn besluit.
• Dwing je kind niet. Soms is een keuze te moeilijk of interesseert het onderwerp je peuter niet. Het is niet erg om dan zelf een beslissing te maken en de inspraak een keer over te slaan. Zo houdt je kindje het meeste plezier in zijn inspraak.